Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

O Heer die onze Vader zijt

Uit Kerkliedwiki
(Doorverwezen vanaf O Heer, die onze Vader zijt)
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):
Liedboek 2013 836 (a) Liedboek voor de kerken Gezang 463 (b) Op Toonhoogte 2015 248 (b) Weerklank 493 (a)
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
O Heer die onze Vader zijt
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Dear Lord and Father of mankind
Taal Engels
Land Verenigde Staten
Periode 1872
Tekst
Dichter John Greenleaf Whittier
Vertaler Jan Willem Schulte Nordholt
Jacobus Knol (Fr)
Hendrik Hasper (b)
Bijbelplaats Matteüs 14:13-21
Marcus 6:34-44
Lucas 9:10-17
Johannes 6:1-15
1 Koningen 19:11-13
Metrisch 8-6-8-8-6
Muziek
Componist Charles Hubert Hastings Parry (a)
Frederick Charles Maker (b)
Melodie Repton (a)
Rest of Elton (b)
Solmisatie 1-5-5-6-5-3-4-5-5-1 (a)
3-3-3-2-3-5-5-4 (b)
Gebruik
Thema Navolging
Trefwoord Stil worden
Liedbundels
Liedboek 2013 836 (a)
Liedboek voor de kerken Gezang 463 (b)
Op Toonhoogte 2015 248 (b)
Weerklank 493 (a)
102 gezangen 71 (b)
Gele Zangbundel 147 (b)
Gemeenschap van Christus zingt 82 (b)
Lieteboek 2013 836 (a)
Liederen van het Leger des Heils 192 (a)
Lieteboek foar de tsjerken 463 (b)
Op Toonhoogte 189 (b)
Youth for Christ liedbundel 137 (b)
Liederen voor de Gemeentezang 526 (b)
Liedbundel met Bijbellezingen 487 (b)
Geestelijke Liederenschat 1935 85 (b)
Geestelijke Liederenschat 1935 86 (b)

O Heer die onze Vader zijt is een vertaling van het Engelse lied Dear Lord and Father of mankind. De tekst is van de Amerikaanse dichter en Quaker John Greenleaf Whittier (1807-1892). De vertaling is van Jan Willem Schulte Nordholt. Er zijn twee melodieën bij dit lied gepubliceerd in Nederlandse liedbundels. De melodie Repton van Charles Hubert Hastings Parry (a) en de melodie Rest of Elton van Frederick Charles Maker (1844-1927) (b). De Geestelijke LIederenschat 1935 heeft een wat vrije bewerking van Hendrik Hasper : O Vader aller mensen en een nog vrijere liedtekst op deze basis O Vader, vol van liefde en trouw

Opname beluisteren

Samenzang vanuit de Martinikerk in Groningen, m.m.v. het Roden Girl Choristers, o.l.v. Sonja de Vries. Organist: Sietze de Vries
  • Melodie a: Repton:
  • Melodie b: Rest of Elton:
  • Melodie a: Repton
  • Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor [1]
  • Melodie b: Rest of Elton:
  • Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in sopraan([2])
  • Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in alt ([3])

Tekst

De beginregels van de (vertaalde) strofen luiden:

  • 1. O Heer die onze Vader zijt
  • 2. Geef dat uw roepstem wordt gehoord
  • 3. O vrede van Tiberias
  • 4. Leg Heer uw stille dauw van rust
  • 5. Dat ons geen drift en pijn verblindt

Bij Hendrik Hasper: #85

  • 1. O Vader, vol van liefde en trouw
  • 2. Gij die het al hebt voortgebracht
  • 3. Als uwe vrede zacht en mild
  • 4. Wat ooit ons zwakke hart beving
  • 5 Uw liefde, die de vrees verbant
  • 6 Richt, Vader, dan ons hooft omhoog!
  1. 86:
  • 1. O Vader aller mensen, red
  • 2. Gelijk na hard' en bange nacht
  • 3. O voorsmaak van de eeuw'ge rust
  • 4. Door zulk een stilte zij gedempt
  • 5 Kom met uw rust als koele dauw
  • 6 Wannneer een grote en sterke wind
  • 7 Maar als een zachte stilte suist

Ontstaan

The Brewing of Soma is de titel van een gedicht van Whittier uit 1872. Hij schreef dit gedicht uit ergernis over een luidruchtige opwekkingsbijeenkomst in de buurt. Als Quaker was hij opgegroeid met het idee dat je God kunt vinden in de stilte.

In het gedicht keert hij zich tegen andere manieren van God zoeken. Als eerste ligt dronken worden door Soma (een heilige, rituele, mogelijk hallucinerende, drank) onder vuur, een vierduizend jaar oud gebruik in de Vedische religie in India/Iran waarover hij had gelezen in een boek van godsdiensthistoricus Max Müller. Ook de praktijken van de derwisjen (drank, dans, meditatie), het orphisme (gezang), de Bacchanten (drank als middel tot extatisch en grensoverschrijdend gedrag) keurt hij af, ‘zelfs sommige christenen proberen door muziek in trance te komen en opgetild te worden naar de hemel’… Zo komt hij tot de dichtregels:

Dear Lord and Father of mankind,
Forgive our foolish ways!

Precies vanaf hier werd zijn gedicht door voorganger William Garrett Horder (1841-1922) tot gezang gemaakt, door het op te nemen in zijn bundel Congregational Hymns: A Hymnal for the Free Churches (1884). Whittier eindigt zijn gedicht met de volgens hem échte (=Quakers) methode om in contact met het goddelijke te komen: sober leven naar Gods wil; zoeken naar stilte; geen zelfzucht. Dán hoor je de ‘stille stem in ’t hart’ (vergelijk: 1 Koningen 19:11-13). God is in de stilte, niet in de aardbeving, wind of vuur. Het Lied verwijst ook naar Mat. 14:13-21; Mar. 6:34-44; Luc. 9:10-17 en Joh. 6:1-15.

Rembrandt's ets

Whittier spreekt in het derde vers over Jezus die met de Vader de stilte van de eeuwigheid deelt. Vertaler Jan Willem Schulte Nordholt denkt bij zijn vertaling aan Rembrandts ets ‘Christus geneest de zieken’. Op deze ets is te zien dat Jezus zieken geneest, met schriftgeleerden discussieert en kleine kinderen ontvangt - de rijke jongeling verlaat het toneel door een poort. Schulte Nordholt kiest daarom voor ‘een wat socialer element (…) om de fijne geestelijkheid van het lied niet te zeer te laten vervluchtigen, maar te binden aan de aarde.’ (bron: Compendium van achtergrondinformatie bij de 491 gezangen uit het Liedboek voor de kerken, uitgave dr. G. van der Leeuwstichting Amsterdam 1977).

Het vierde vers blijft dicht bij het Engelse origineel.

Inhoud

Over 'The Brewing of Soma': De verhaallijn van het gedicht gaat over de Vedische priesters die Soma brouwen en drinken in een poging om goddelijkheid te ervaren. Het beschrijft hoe de hele populatie dronken raakt van de Soma.

Tekstdichter

John Greenleaf Whittier (1807 - 1892), voor het eerst gepubliceerd in The Atlantic Monthly, April 1872. John Greenleaf Whittier was een zeer bescheiden man uit een arm boerengezin in de regio New England in het uiterste Noordoosten van de Verenigde Staten. Als Quaker was hij opgegroeid met het idee dat je God kunt vinden in de stilte. Hij schreef het gedicht 'The brewing of Soma' in 1872 uit ergernis over een luidruchtige opwekkingsbijeenkomst in de buurt. Whittier was een van de populairste gezangendichters van de Engelssprekende wereld.

Muziek

Kerkmusicus Adriaan C. Schuurman vond de melodie van componist Frederick Charles Maker (1844-1927), in de VS zeer populair en in Nederland gebruikt in het Liedboek voor de Kerken (1973), ‘voor ons besef erg week, maar wanneer hij 'in rustig tempo en zeer licht gezongen' wordt, geeft hij wel degelijk de stille aandacht weer waarvan Whittier spreekt. Als men ter zake attent is, verliest de melodie haar schijnbaar ordinaire karakter.’ (bron: Compendium van achtergrondinformatie bij de 491 gezangen uit het Liedboek voor de kerken, uitgave dr. G. van der Leeuwstichting Amsterdam 1977).

  • In Engeland zingt men het lied bij voorkeur op de melodie a Repton (LB 836).
  • In de Verenigde Staten zingt met het lied bij voorkeur op de melodie b Rest of Elton (andere bundels).

Muziekuitgaven

Zie het artikel Zie Repton (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen bij melodie a.

Zie het artikel Zie Rest of Elton (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen bij melodie b.

Hymnologische informatie

Liturgische informatie

Het lied is goed bruikbaar bij het verhaal over het brood, uit het evangelie van Matteüs 14,13-21 (vergelijk vooral strofe 3).

Literatuur

Toelichting:

Culturele informatie

  • Dit lied komt voor in de film Atonement (2007). De Engelse soldaten zingen dit lied in een muziektent op het strand bij Duinkerken, te midden van de puinhopen van de gevechten in de tweede wereldoorlog.

Het fragment kun je hier bekijken (na de reclame)

  • Een blogartikel specifiek over dit fragment met de hymn uit de film
  • In 2005 eindigde het lied op de tweede plaats in een verkiezing van het meest populaire kerklied in Engeland (georganiseerd door BBC-Songs of Praise). Persbericht.

Externe links

Etalagester
Fairytale bookmark gold.svg Dit artikel voldoet aan de kwaliteit en uitgangspunten die gelden voor de informatie op Kerkliedwiki.
Meer van dit soort artikelen staan in de Etalage
.