Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Kind, in dit heilig samenzijn

Uit Kerkliedwiki
Versie door Lobelia (overleg | bijdragen) op 14 dec 2017 om 09:46 (Nieuwe pagina aangemaakt met '{{Infobox lied |beginregel=Kind, in dit heilig samenzijn |titel=Kind, in dit heilig samenzijn |vorm=Strofelied; |oorspr-titel=Weihnachts-Kyrie |taal=Duits |land=Dui...')
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is niet te vinden in één van de veelgebruikte liedbundels.
Mogelijk staat het wel in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Kind, in dit heilig samenzijn
Kind, in dit heilig samenzijn
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Weihnachts-Kyrie
Taal Duits
Land Duitsland
Periode 1938
Tekst
Dichter Jochen Klepper
Vertaler Titia Lindeboom
Bijbelplaats Lucas 2:7
Metrisch 8-8-8-8-6-6-6
Muziek
Componist Friedrich Samuel Rothenberg
Volker Gwinner
Willem Vogel
Solmisatie 2-6-6-5-6-7-7-6
Gebruik
Kerkelijk jaar Kerstnacht
Thema Licht en duisternis

Kind, in dit heilig samenzijn is een vertaling van het Duitse kerklied Weihnachts-Kyrie. De tekst is geschreven door Jochen Klepper (1903-1942) en vertaald door Titia Lindeboom. Een bekendere vertaling is die van Ad den Besten (1923-2015), met de titel Kind, nu wij om U vrolijk zijn.

Opname beluisteren

<videoflash>v2BzYj7fz4A|300|170</videoflash>
<videoflash>Tuzxwg-qtuE|300|170</videoflash>
<videoflash>z9LIpQO4SmQ|300|170</videoflash>

Liedbundels

Het Duitse gezang Du Kind, zu dieser heiligen Zeit is opgenomen in het Evangelisches Gesangbuch als lied 50. De melodie in die uitgave is van Volker Gwinner. In het rooms-katholieke gezangboek Gotteslob is het Lied 254, met daarbij de oorspronkelijke melodie van Friedrich Samuel Rothenberg. De vertaling van Ad den Besten, Kind, nu wij om U vrolijk zijn is te vinden in het Liedboek voor de Kerken als gezang 155, met een melodie van Willem Vogel.

Tekst

 1. Kind, in dit heilig samenzijn
gedenken wij uw diepe pijn;
het leed dat wij in deze nacht
zelf over U hebben gebracht.
Kyrie eleison!

2. De wereld is vol feestgeschal.
Maar U ligt in een arme stal.
Het oordeel is al lang geveld;
het kruis staat voor U opgesteld.
Kyrie eleison!

3. De wereld is één vreugdelied,
maar onze lofzang helpt U niet.
Geen mens wendt uw ellende af,
want voor uw kribbe gaapt het graf.
Kyrie eleison!

4. De wereld kleedt zich nu met licht,
maar U, o Heer, wacht het gericht.
Geen warme wieg die u omhult:
U wordt omarmd door onze schuld.
Kyrie eleison!

5. Maar straks wanneer U opstaat, Heer,
is er geen dood, geen lijden meer.
Pas dan is zonder bitterheid
ons vreugdelied aan U gewijd!
Hosanna!


Ontstaan

Tussen 17 en 20 december 1938 heeft Jochen Klepper maar liefst drie kerstliederen vervaardigd. Dit lied schreef hij twee dagen na het troostrijke en veelgezongen ‘Die Nacht ist vorgedrungen’, in het Nederlands bekend als De nacht is haast ten einde. In tegenstelling tot dit laatste gezang is het Weihnachts-Kyrie nooit populair geworden in de kerkelijke gemeenten. Dat heeft mogelijk te maken met het confronterende karakter van het lied.

Inhoud

In de kerstliederen van Jochen Klepper figureert Jezus niet als een zoet kindeke, als een blond knaapje met krullen. De dichter betrekt er Gods heilsplan in, in de traditie van Paul Gerhardt. Net als Gerhardt wijst Klepper telkens weer op de onlosmakelijk samenhang tussen kribbe en kruis. Nergens doet hij dat zo duidelijk als in het Weihnachts-Kyrie. De vorm van het lied is eenvoudig: vijf strofen van vier regels, paarsgewijze gerijmd, elk eindigend met de boeteroep: ‘Kyrie eleison!’ De toonzetting van de tekst is geheel anders dan die van de kerstliederen die over het algemeen worden gezongen. Het is geen 'gezellig' kerstlied om samen onder de kerstboom te zingen, veeleer is het maatschappijkritisch. Wij vieren feest en eten onze buik vol, terwijl Christus op aarde is gekomen om een lijdensweg tegemoet te gaan, omwille van de mensen.

Duitsland leefde in 1938 onder een dictatuur, die van het nationaal-socialistisme. Terwijl er hard werd opgetreden tegen Joden en andere mensen, die door Hitler werden buitengesloten, waren er genoeg mensen die zich bewust van die feiten afkeerden, om zich te verliezen in de glans en glitter van het Kerstfeest. De ogen sluiten voor andermans ellende is iets van alle tijden, ook van de onze. Het lied doet daarom denken aan wat Band Aid in 1984 zong met het oog op de hongerenden in Ethiopië ‘Do they know it’s Christmas time at all?’

,,Kleppers 'Weihnachts-Kyrie' is anders dan welk van de mij bekende kerstliederen dan ook, naakter, rauwer’’, schreef vertaler en dichter Ad den Besten erover in 1995. ,,Met andere woorden: Kerstfeest staat van meet af aan in het perspectief van Goede Vrijdag. En wie zich ergert aan de manier waarop bijvoorbeeld in 'Stille nacht' dierbaar wordt gedaan met het kindje in de kribbe kan hiér ervaren dat de aanroeping van het kind niet per se tot infantilisme leidt.’’

Literatuur

  • ‘Jochen Klepper’, Marcus Baum, 2011
  • ‘Jochen Klepper’, Dichter und Zeuge, Ilse Jonas, z.j.
  • ‘Het verworden Duitsland van Jochen Klepper’, Titia Lindeboom in tijdschrift OPhef, 2016
  • Compendium met achtergrondinformatie bij de 491 gezangen uit het Liedboek voor de kerken, 1977
  • ‘De dichter en de gemeente’, Commissie 'Groot-Zuid', Amsterdam, 1995

Externe links

* Nederlandse website over Jochen Klepper