Beveel gerust uw wegen

Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):

Liedboek 2013 904 (a) Liedboek voor de kerken Gezang 427 (a) Weerklank 501 (a) Using "Zangbundel Joh. de Heer" as property chain is not permitted during the annotation process.Zangbundel Joh. de Heer 411
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.

Beveel gerust uw wegen
Vorm	Strofelied
Herkomst
Titel	Befiehl du deine Wege
Taal	Duits
Land	Duitsland
Periode	1653
Tekst
Dichter	Paul Gerhardt
Vertaler	Bernard ter Haar (a) Cor Waringa (Fr) Douwe Annes Tamminga (Fr) Hendrik Hasper (b)
Bijbelplaats	Psalm 37:5 Psalm 121:3 Psalm 127:2 Matteüs 7:7 Psalm 33:9 Openbaring 2:10 Openbaring 7:8 Jesaja 28
Metrisch	7-6-7-6-7-6-7-6
Muziek
Componist	Johannes Gijsbertus Bastiaans (a) Bartholomäus Gesius (b) Georg Philipp Telemann (b) Hans Leo Hassler (c)
Melodie	Beveel gerust uw wegen (a) Befiehl du deine Wege (b) Herzlich tut mich verlangen (c)
Solmisatie	1-3-2-3-5-4-3 (a) 1-3-2-3-4-5-5 (b)
Gebruik
Thema	Pelgrimage Vertrouwen
Liedbundels
Liedboek 2013 904 (a)
Liedboek voor de kerken Gezang 427 (a)
Weerklank 501 (a)
Zangbundel Joh. de Heer 411
119 Gezangen 91a (a)
Gezangboek der ELK 182 (b)
Hervormde Bundel 1938 180, 180a (c)
Lieteboek 2013 904 (a)
Liederen van het Leger des Heils 215
Lieteboek foar de tsjerken 427 (a)
Vervolgbundel Evang. Gezangen 273
Liedbundel met Bijbellezingen 453
Geestelijke Liederen 2016 220
Geestelijke Liederenschat 1935 50

Beveel gerust uw wegen is een vertaling, door Bernard ter Haar, van Befiehl du deine Wege (zie daar), een lied van Paul Gerhardt. De vertaling werd in elf strofen opgenomen in de Vervolgbundel op de Evangelische Gezangen en daar voorzien van de in Nederland dominante melodie van Johannes Gijsbertus Bastiaans (1812-1875).

Voor de modernisering door Hendrik Hasper, zie Beveel gerust uw wegen, al wat uw leven deert.

Opname beluisteren

• Nederland Zingt (2015) - melodie a:

• Met tekstondertiteling:

• Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in sopraan en alt (liedboekzettingen.nl)

• Cantorij Emmeloord o.l.v. Co-Jongsma-Hoekstra; Toon Hagen, orgel (strofe 1 en de strofen 3 en 8 van gezang 427 uit het Liedboek voor de kerken) op https://www.liedboekcompendium.nl/lied/904-beveel-gerust-uw-wegen-8_6_3

Tekst

origineel

Evangelische Gezangen 1869

1 Beveel gerust uw wegen, Al wat u ’t harte deert, Der trouwe hoede en zegen Van Hem, die ’t al regeert: Die wolken, lucht en winden Wijst spoor en loop en baan, Zal ook wel wegen vinden, Waarlangs uw voet kan gaan. 2 Den Heer moet gij vertrouwen, Begeert gij de uitkomst goed; Op Hem uw hope bouwen, Zal ’t slagen, wat gij doet; Door uw bekommeringen, Uw klagen in uw pijn, Laat God zich niets ontwringen, Hij wil gebeden zijn. 3 Uw trouw en Uw genade o Vader! weet zóó goed, Wat nut is of tot schade, Van sterflijk vleesch en bloed; En hebt Ge iets uitgelezen, Dat werkt Ge, o sterke Held! En brengt in stand en wezen, Wat Ge U hebt voorgesteld! 4 Een’ weg hebt Ge allerwegen! Geen middel dat U faalt! Uw doen is louter zegen, Uw gang met licht bestraald. Uw werk kan niemand hind’ren, ’t Blijft rustloos voorwaarts spoên, Als Gij, wat voor Uw kind’ren Het heilzaamst is, wilt doen. 5 Schoon alle duivels kwamen Om God te wederstaan; Geen helsche magt te zamen Doet God teruggegaan. Wat Hij heeft voorgenomen, Hoe lang ook de uitkomst draalt, Dat moet toch eind’lijk komen Aan ’t doel, door Hem bepaald. 6 o Arme ziel, blijf hopen! Blijf hopen onverzaagd; Al spert zich de afgrond open, Schoon u de kommer plaagt; God rukt u uit die zorgen, Verwacht alleen Gods tijd, En eerlang rijst de morgen, Wiens licht uw ziel verblijdt. 7 Schep moed! zeg aan uw smarte En zorgen: goeden nacht! Laat varen, wat uw harte In onrust heeft gebragt! Gij wilt toch niet regeren, Als een, die alles kent; God staat als Heer der heeren Aan ’t hoofd van ’t regement. 8 Laat Hem besturen, waken! ’t Is wijsheid wat Hij doet; Hij zal zóó alles maken, Dat ge u verwond’ren moet, Als Hij, die alle magt heeft, Met wonderbaar beleid, Geheel het werk volbragt heeft, Waarom uw oog thans schreit. 9 Wel kan zijn hulp vertragen, En ’t schijnt soms in den nacht, Alsof geen licht zal dagen, Alsof geen troost u wacht, Als ging Hij u begeven; Wel kunnen op uw pad Gevaren u omzweven, Alsof u God vergat. 10 Maar zoo uw trouw mag blijken, Zoo gij Gods wil betracht, Dan doet Hij d’ onspoed wijken, Ligt als gij ’t minst verwacht; Hij zal uw hart bevrijden Van d’ opgelegden last, Houdt gij slechts onder ’t lijden Aan God en godsvrucht vast. 11 Wel u, gij kind der trouwe! Ge ontvangt dan vóór Gods troon, Aan d’ eindpaal van uw rouwe, Uw overwinningskroon. God zelf reikt u de palmen, In uwe regterhand, En gij zingt vreugdepsalmen In ’t hemelsch Vaderland! 12 Hoor onze smeekgebeden! Heer! red uit allen nood! Sterk onze wank’le schreden, En leer ons, tot den dood Op Uwe hoede en zegen Vertrouwen, vroom van zin; Zóór voeren onze wegen, Gewis ten Hemel in!

1 Beveel gerust uw wegen, Al wat u ’t harte deert, Der trouwe hoed’ en zegen Van Hem, die ’t al regeert; Die wolken, lucht en winden Wijst spoor en loop en baan, Zal ook wel wegen vinden, Waar langs uw voet kan gaan. 2 Den Heer moet gij vertrouwen, Begeert gij d’ uitkomst goed; Op Hem uw hope bouwen, Zal ’t slagen wat gij doet; Door geen bekommeringen, Geen klagen en geen pijn Laat God zich iets ontwringen: Hij wil gebeden zijn. 3 Uw trouw en uw genade, O Vader! weet zoo goed, Wat onze ziel tot schade Of winste worden moet. En hebt G’ iets uitgelezen, Dat werkt G’ o sterke Held! En brengt in stand en wezen, Wat G’ U hebt voorgesteld. 4 Een weg hebt G’ allerwegen! Geen middel dat U faalt! Uw doen is louter zegen, Uw gang met licht omstraald: Niets kan uw werk verhindren, ’t Blijft rustloos voorwaarts spoên; Als Gij, wat voor uw kindren Het heilzaamst is, wilt doen. 5 Mijn lijdend hart blijv’ hopen, Blijv’ hopen onversaagd! Al spert zich d’ afgrond open, Schoon u de kommer plaagt, God rukt u uit die zorgen: Verwacht alleen Gods tijd, En eerlang rijst de morgen, Wiens licht uw ziel verblijdt. 6 Schep moed! zeg aan uw smarte En zorgen goeden nacht! Laat varen, wat uw harte In onrust heeft gebragt! Gij wilt toch niet regeren Als een, die alles weet: God blijft, als Heer der Heeren, Met ’t hoogst gezag bekleed. 7 Laat Hem besturen, waken! ’t Is wijsheid wat Hij doet. Zóó zal Hij alles maken, Dat g’ u verwondren moet, Als Hij, die alle magt heeft, Met wonderbaar beleid Geheel het werk volbragt heeft, Waarom gij thans nog schreit. 8 Wel kan zijn hulp vertragen, En ’t schijnt soms in den nacht, Alsof geen licht zal dagen, Alsof geen troost u wacht, Als ging Hij u begeven; Wel kunnen op uw pad Gevaren om u zweven, Alsof u God vergat. 9 Maar zoo uw trouw mag blijken, Zoo gij Gods wil betracht, Dan doet Hij d’ onspoed wijken, Ook als gij ’t minst verwacht; Eens zal Hij u bevrijden Ook van den zwaarsten last; Houdt gij slechts onder ’t strijden Aan God en godsvrucht vast. 10 Wel u, gij kind der trouwe! G’ ontvangt dan voor Gods troon Aan d’ eindpaal van uw rouwe Uw overwinningskroon. God zelf reikt u de palmen In uwe regterhand, En gij zingt vreugdepsalmen In ’t hemelsch Vaderland. 11 Hoor onze smeekgebeden! Heer! red uit allen nood! Sterk onze wankle schreden, En leer ons tot den dood Op uwe hoed’ en zegen Vertrouwen, vroom van zin: Zoo voeren onze wegen Gewis ten hemel in!

Ontstaan

• De vertaling van Ter Haar verscheen met de titel Vertrouwen op God in: P. Hofstede de Groot e.a., Geschiedenis der Christelijke Kerk, in Tafereelen. Vijfde deel, Amsterdam: G. Portielje & Zoon, 1859, p. 202-205 (uit het Tiende Tafereel: De geestelijke liederen-poëzij in de protestantse kerk) (zie boven).
• Ze werd licht bewerkt voor de Vervolgbundel op de Evangelische Gezangen 1869; de 5e strofe werd er weggelaten.
• Van de versie 1869 werden de strofen 1, 2, 3, 4, 7, 8, 9 en 11 voor het Liedboek voor de Kerken gemoderniseerd, dat wil zeggen soms stevig bewerkt.
• Van de acht strofen van de versie 1973 bleven in het Liedboek 2013 er 5 over, dat wil zeggen t.o.v. de versie 1869 de strofen 1, 2, 7, 8 en 9.
• De Liedbundel met Bijbellezingen heeft de strofen 1 , 2, 4, 7, 8 en 11.
• Geestelijke Liederen 2016 heeft de strofen 1 en 7.
• De Geestelijke Liederenschat 1935 heeft 12 strofen, veelal volgens het origineel, maar op sommige plaatsen in lijn met andere bundels of meer eigen.

Muziek

• Partita voor orgel (PDF) door Theo Meurs (www.theomeurs.nl).

Muziekuitgaven

Zie Beveel gerust uw wegen (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen bij melodie a.

Hymnologische informatie

• De Christelijke Gezangen (ELK) 1886 geven als nr. 116 de strofen 1, 3, 5, 6, 9b/10a en 11 van de versie 1869 op de melodie Herzlich tut mich verlangen (melodie) van Hans Leo Hassler.
• De Zangbundel Joh. de Heer geeft vanaf de 1e uitgave (1905) de strofen 1, 2, 6 en 7 van de versie 1869.
• De Hervormde Bundel 1938 geeft als nr. 180 de versie 1869 en als nr. 180a dezelfde tekst op de melodie Herzlich tut mich verlangen (melodie) van Hans Leo Hassler.
• De Liederen van het Leger des Heils geven de strofen 1, 2, 7 van de versie 1869 en een eigen bewerking van strofe 9.
• Cor Waringa en Douwe Annes Tamminga maakten de Friese vertaling: Betrou mar stil dyn wegen
• In Filippus Liederenboek staan alleen de strofen 1 t/m 6, 8
• Het Gezangboek der Evangelisch-Lutherse Kerk (1955) geeft als enige Nederlandse liedbundel alle twaalf strofen op Befiehl du deine Wege (melodie) van Gesius/Telemann. De tekst is opnieuw licht bewerkt. Vermelding verdienen alleen de 5e en 6e strofe:

5 Schoon alle helse machten,
Hem woedend, stut en stug,
weerstaan met alle krachten, —
God wijkt geen stap terug.
Wat Hij heeft voorgenomen,
wat Hij volbrengen wil, —
daar moet het toch toe komen;
voor Hem zwijgt alles stil.

6 O lijdend hart, blijf hopen,
blijf hopen onversaagd.
Al spert zich d' afgrond open,
schoon u de komer plaats, —
God rukt u uit die zorgen;
verwacht alleen zijn tijd, —
en eerlang rijst de morgen,
wiens licht u weer verblijdt.

Literatuur

Toelichting:

• Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/904-beveel-gerust-uw-wegen-8_6_3
• Een Compendium van achtergrondinformatie bij de 491 Gezangen uit het Liedboek voor de Kerken, kol. 963-966

Externe links

• liedboekcompendium.nl