Een zaaier ging uit om te zaaien

Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):

Liedboek 2013 764 (b) Liedboek voor de kerken Gezang 54 (a) Gezangen voor Liturgie 435 (a) Zingt Jubilate 596 (b) Oud-Katholiek Gezangboek 537 (a)
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.

Een zaaier ging uit om te zaaien Van de zaaier
Vorm	Strofelied
Herkomst
Taal	Nederlands
Land	Nederland
Periode	Omstreeks 1957
Tekst
Dichter	Willem Barnard
Vertaler	Jacobus Knol (Fr) Douwe Annes Tamminga (Fr)
Bijbelplaats	Lucas 8:4-15 Matteüs 24:3-14 Matteüs 13:3-23 Marcus 4:1-20
Metrisch	9-8-8-7
Muziek
Componist	Juul Ouwehand (a) Frits Mehrtens (b) Intermonasteriële Werkgroep voor Liturgie (c) Piet van Amstel (d) W.D. Westerop (e)
Melodie	Een zaaier ging uit om te zaaien (a) Zij zullen de wereld bewonen (b)
Solmisatie	6-6-5-6-2-2-2-1-2-6-5-6 (a) 1-2-5-5-1-2-3-4-5-6-5 (b) 6-3-2-1-2-3-1-7-6-5-6 (c) 3-3-2-1-2-2-3-4-4 (d) 6-3-2-3-5-3-2-3-1 (e)
Gebruik
Kerkelijk jaar	Voleinding
Liturgie	Rond de Schriften
Thema	Navolging
Trefwoord	Sexagesima
Liedbundels
Liedboek 2013 764 (b)
Liedboek voor de kerken Gezang 54 (a)
Gezangen voor Liturgie 435 (a)
Zingt Jubilate 596 (b)
Oud-Katholiek Gezangboek 537 (a)
102 gezangen 11 (a)
Abdijboek 136 (c)
Adem van het jaar P 19-I (b) II (a)
Filippus Liederenboek 24 (a)
Lieteboek 2013 764 (b)
Liedboek voor de kinderen 31 (a)
Lieteboek foar de tsjerken 54 (a)
Randstadbundel 408 (a)
Verzamelde Liederen 4
De tale Kanaäns 21
Wij moeten Gode zingen (bundel) 5 (a,b,d,e)
Aan de hand van Moses 31 (a)

Willem Barnard schreef een lied bij de gelijkenis van de zaaier, Een zaaier ging uit om te zaaien. Juul Ouwehand schreef hierbij in 1957 een melodie, maar het wordt ook gezongen op een melodie van Frits Mehrtens. Daarnaast zijn melodieën gepubliceerd van Piet van Amstel en W.D. Westerop, maar die zijn minder bekend geworden.

Opname beluisteren

• Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor [1]

• Kathedraalkoor Brugge o.l.v. Ignace Thevelein; Jos Bielen, orgel op https://www.liedboekcompendium.nl/lied/764-een-zaaier-ging-uit-om-te-zaaien-7_2_4

Tekst

Het lied heeft 6 strofen. De eerste regels van de 6 strofen:

1. Een zaaier ging uit om te zaaien,

2. Een deel van het zaad ging verloren,

3. Het wordt op de wegen vertreden,

4. De lage, de hoge gevaren

5. Er is geen verwachting van leven,

6. O Zaaier, ga uit om te zaaien

Ignace de Sutter typeert dit lied van Barnard als 'een breed-uit gezongen overpeinzing' over het bekende evangelie van het zaad. De eerste drie coupletten vertellen de schriftlezing na. De laatste drie strofen beschrijven de 'zin van het aardse bestaan'.

Ontstaan

Het gezang ontstond rond het jaar 1957 bij de zgn. 'Nocturne-diensten' in de Amsterdamse Maranathakerk, waar zowel Barnard als Mehrtens werkzaam waren. Barnard publiceerde dit lied in De tale Kanaäns als een evangeliegezang voor zondag Sexagesima, acht weken voor Pasen.

Muziek

In het Liedboek (2013) is ervoor gekozen om de oorspronkelijke melodie van Frits Mehrtens toe te voegen aan de tekst van Barnard (deze werd al in 1958 gepubliceerd in De Adem van het jaar).

Muziekuitgaven

In de bundel 'Voorspelen en koraalharmonisaties voor gezangen uit het Liedboek voor de Kerken : deel 1 - bijbelliederen' van Harke Iedema uit 1982 is een uitgebreid voorspel opgenomen, alsook een koraalzetting bij de melodie van Juul Ouwehand.

Zie Een zaaier ging uit om te zaaien (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen bij melodie a.

Zie Zij zullen de wereld bewonen (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen bij melodie b.

Hymnologische informatie

• Douwe Annes Tamminga verzorgde de Friese vertaling voor Liedboek 1973: In siedder gong út oer de lanna.
• Jacobus Knol heeft de Friese vertaling voor Liedboek 2013 verzorgd: In siedder gie út oer de bouwen
• In Wij moeten Gode zingen (bundel) zijn voor dit lied (nr. 5) vier melodieën gepubliceerd; bij de twee hier op volgende liedteksten wordt steeds een van de melodieën gepubliceerd, en verwezen naar de overige composities bij de andere tekst. Het gaat om de liederen Zij zullen de wereld bewonen en Gij hebt met uw brede gebaren.

Literatuur

Toelichtingen:

• Arie Eikelboom: Hymnologie XV, p. 507-510
• http://www.wimkloppenburg-hymnologie.nl/lb764.htm
• Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/764-een-zaaier-ging-uit-om-te-zaaien-7_2_4
• Ignace de Sutter: De lofzang van alle tijden : een derde reeks hymnologische studies over het Kerklied in de Oecumene, 1983, p. 194-196, ISBN 9026478186.
• Continuo: Zingen en spelen, blz.336 (Siem Groot/Rita te Riet)
• Verwachting van leven / A.N. Doornhein. In: Dagboek bij het liedboek. Kampen : Kok, p. 103 (liedmeditatie)
• Marius van Leeuwen, 'Met de wichelroede van de taal : de hymnische theologie van Willem Barnard', in Laetare , 37 (2021) nr. 5, p. 4-9