Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Geest, uit de hemel neergedaald

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):
Liedboek 2013 677 Liedboek voor de kerken Gezang 245
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Geest, uit de hemel neergedaald
Tekst
Dichter Inge Lievaart
Vertaler Bernard Smilde (Fr)
Bijbelplaats Handelingen 2:1-13
Psalm 66:10
Psalm 66:12
Metrisch 8-6-8-6
Muziek
Componist Bernard Smilde
Melodie Geest, uit de hemel neergedaald
Solmisatie 1-7-6-5-3-2-2-3
Gebruik
Kerkelijk jaar Pinksteren
Trefwoord Stil worden
Liedbundels
Liedboek 2013 677
Liedboek voor de kerken Gezang 245
Lieteboek 2013 677
Lieteboek foar de tsjerken 245

Geest, uit de hemel neergedaald is een pinksterlied met tekst van Inge Lievaart (1917-2012) en met een melodie van Bernard Smilde (1922-2014).

Opname beluisteren

  • Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor (www.liedboekzettingen.nl) [1]

Tekst

Het lied heeft 3 strofen. De eerste regels van de 3 strofen:

1.Geest, uit de hemel neergedaald, storm van gedrevenheid,
2.Geest van de Vader en de Zoon, vuur van hun heiligheid,
3.Adem van leven in het woord, wek hen die niet verstaan:

Ontstaan

Toen Inge Lievaart een lied van zeven strofen over de geest had geschreven, begon ze opnieuw, en maakte deze, veel beknoptere tekst. Al het overbodige was al 'overgeschuimd', zoals ze dat zelf zei, met het beeld van een pan met overkokende melk voor ogen. Beeldend, zo schrijft ze ook deze tekst, hoe kort ook, een sterk bijbels lied. Kernwoord daarin is de Ruach.

Inhoud

'Ruach', het bijbelse woord, gaat over beweging in de lucht. We herkennen het in Geest, in adem, in wind en storm. Beweging in de lucht is onzichtbaar, maar de gevolgen zijn niet te miskennen. Uit de adem komt het lied, de wind laat het vuur oplaaien, de Geest maakt schoon, maakt levend. Maar die ongebondenheid van de ruach van God kan ook bang maken. Worden we niet omver geblazen, opgeblazen, verzengd door een al te sterk vuur?

Dit lied gaat over de bijbelse ruach, zonder dat het woord genoemd wordt. Zo zijn in strofe 1 en 2 de storm en het vuur krachtdadig aanwezig. De heiligheid ( van 'heilige Geest') is niet per se zachtmoedigheid, immers! Tegenover de storm en het vuur richt het lied de bede tot de Geest: u bent toch ook stilte? Verzeng ons toch niet! En daarop volgt dan de derde vorm van die ruach: in vers 3 komt de adem tevoorschijn.

Het lied is een aanvulling op veel pinksterliederen, met een sterke bijbelse taal. Strofe 1 doet denken aan de profeten in het Oude Testament, bijv. de stralende gloed die rond Mozes hing toen hij de berg afkwam, de tijdgenoten van koning Saul, ( 'is Saul ook onder de profeten?'), en vele anderen – tot aan de krachtdadige Elia toe. Het vuur sloeg neer op het altaar, maar uiteindelijk kwam God hem het meest nabij in het suizen van een zachte koelte. In str. 2 is de geest als het vuur dat schoonbrandt, louteringservaring. Dat beeld sluit aan bij Psalm 66,10.12, 'U hebt ons beproefd, o God, ons gezuiverd, gezuiverd als zilver, …, wij zijn door vuur en door water gegaan, maar u bracht ons naar een land van overvloed.' Ook dat kan bij Pinksteren horen! In str. 3 gaan storm en vuur liggen. Hier komt het verstaan, het horen, zelfs voor de dove, het spreken, zelfs voor de sprakeloze. Hier komt het zelfs tot zingen. Het lied ontstaat. Het lied bidt.

Muziek

Muziekuitgaven

Zie het artikel Zie Geest, uit de hemel neergedaald (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.

Liturgisch gebruik

Dit lied is een zelfstandige grootheid, rijk van inhoud, in de vorm van een aandachtig gebed. Gun het dan ook een zelfstandige plaats in de liturgie. Natuurlijk is te denken aan Pinksteren en de bevestiging van ambtsdragers, maar ook aan andere liturgische momenten waarop inspiratie en rust elkaar nodig hebben.

Hymnologische informatie

Het Liedboek 1973 was al haast voltooid toen de jonge of in elk geval nog niet bekende dichters Jaap Zijlstra en Inge Lievaart zich meldden. De enkele liederen van hun hand vullen de leemten die de oudere generatie had opengelaten. Met name liederen over de Geest van God waren schaars. Zo kwam dit lied van Lievaart in Liedboek voor de kerken (1973) terecht. In het Liedboek (2013) zouden er nog vier andere liederen van haar worden opgenomen.

Bernard Smilde heeft de Friese vertaling gemaakt: Geast, út ’e himel ta ús stjoerd

Literatuur

Toelichting: