Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Wanneer mijn hart vaarwel moet zeggen

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):
Liedboek 2013 947
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Wanneer mijn hart vaarwel moet zeggen
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Nun sich das Herz vom allem löste
Taal Duits
Land Duitsland
Periode 1940
Tekst
Dichter Jochen Klepper
Vertaler Sytze de Vries
Jan Popkema (Fr)
Metrisch 9-8-9-8
Muziek
Melodie De tien geboden
Herkomst Straatsburg 1545/ Lyon 1547/Genève 1551
Solmisatie 1-1-2-3-3-4-4-3-2
Gebruik
Kerkelijk jaar Voleinding
Thema Levenseinde
Liedbundels
Liedboek 2013 947
Lieteboek 2013 947

Wanneer mijn hart vaarwel moet zeggen is een lied van de Duitse dichter Jochen Klepper (1903-1942). De vertaling is van Sytze de Vries. De melodie is uit de 16e eeuw uit Genève.

Opname beluisteren

  • Melodie gespeeld door Chiel Jan van Hofwegen in de notatie van Liedboek (2013):

Tekst

De Nederlandse tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet volledig worden weergegeven. De eerste strofe luidt:

Wanneer mijn hart vaarwel moet zeggen
en loslaat wat het leven bood,
kom, Geest, uw zegen op mij leggen,
verzeker mij: Gods trouw blijft groot.

De Duitse tekst luidt:

Nun sich das Herz von allem löste,
was es an Glück und Gut umschließt,
komm, Tröster, Heilger Geist, und tröste,
der du aus Gottes Herzen fließt.

Nun sich das Herz in alles findet,
was ihm an Schwerem auferlegt,
komm, Heiland, der uns mild verbindet,
die Wunden heilt, uns trägt und pflegt.

Nun sich das Herz zu dir erhoben
und nur von dir gehalten weiß,
bleib bei uns, Vater. Und zum Loben
wird unser Klagen. Dir sei Preis!

Ontstaan

Jochen Klepper trouwde in maart 1931 met de weduwe Johanna Stein. Zij bracht twee dochtertjes mee in het huwelijk: Brigitte van 11 en Renate van 9. Jochen heeft nooit zelf kinderen gekregen en hij ervoer dat als een groot gemis. Later leerde hij van zijn stiefdochters te houden, als waren het zijn eigen kinderen. Omdat Johanna en de meisjes Joods waren, kreeg het gezin in toenemende mate te maken met de vervolgingen in nazi-Duitsland. In 1939 wist de oudste dochter te emigreren naar Engeland. De Kleppers ondernamen koortsachtige pogingen om ook Renate te laten wegkomen, maar dat mislukte steeds. Op 5 december 1942, vlak voordat ze zouden sterven, kregen Johanna en Jochen het bericht dat ze grootouders waren geworden: Brigitte en haar man hadden een dochtertje gekregen. Jochen schreef in zijn dagboek: 'Wat is het pijnlijk dat we ervoor moeten danken dat het kind niet in Duitsland, het Duitsland van dit verschrikkelijke heden, geboren is.' Nun sich das Herz von allem löste is een van Kleppers meest ontroerende liederen. 'Dit is het gedicht dat ik voor mijn dochter (Renate) schreef,' meldde hij in een brief aan vriendin Eva-Juliane Meschke. Hij schreef de verzen in zijn dagboek op 29 augustus 1940, de dag waarop Renate werd opgeroepen tot dwangarbeid. Daar gaf hij het de titel Meinem Kinde mee. Nun sich das Herz von allem löste is opgenomen in Jochen Kleppers liedbundel Kyrie, waarvan de eerste oplage verscheen in 1938. Dit lied is in een latere druk toegevoegd. (Bron: Titia Lindeboom)

Inhoud

Loslaten, aanvaarden, overgeven, opgeheven worden. (In de Duitse tekst: Sich lösen, sich einfinden, erhoben werden und dabei gehalten wissen). De werkwoorden in het lied laten empatisch het proces van afscheid nemen voorbij komen: het hart moet zich losmaken van aards geluk en goederen, moet accepteren wat het lot hem brengt, zich over durven geven, en zal troost ervaren wanneer het op God vertrouwt.

Het lied beschrijft treffend en troostend het proces van van afscheid nemen, bijvoorbeeld bij het sterven, maar ook bij het rouwen. In het lied is bovendien de trinitarische eenheid van Geest, Christus de zoon en God de Vader in de drie strofen verwerkt.

Hymnologische informatie

Jan Popkema heeft de Friese vertaling gemaakt: No’t him it hert fan alles lege 

Literatuur

Toelichting:

Culturele informatie

In de Duitse liedboeken staat het lied opgenomen met een andere melodie: