Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Een vaste burcht is onze God, een wal die 't kwaad

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):
Liedboek 2013 898 (a) Liedboek voor de kerken Gezang 401 (a) Gereformeerd Kerkboek Gezang 143 (c), 142 Op Toonhoogte 2015 179 Weerklank 233 (f); 234 (e) Opwekkingsliederen 370 Hemelhoog 333(b) Evangelische Liedbundel 244a (b), 244b (?) Zangbundel Joh. de Heer 413 (b)
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Een vaste burcht is onze God
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Ein feste Burg ist unser Gott
Taal Duits
Land Duitsland
Periode Omstreeks 1528
Tekst
Dichter Martin Luther
Vertaler Ad den Besten (a)
Jan Wit (a)
Jan Jacob Lodewijk ten Kate (b)
H.J. Schilder (c)
Sytze de Vries (d)
Hans Mudde (e)
David de Jong (Fr)
Bijbelplaats Psalm 46
Psalm 18:3
Psalm 31:4
Psalm 71:3
Psalm 91:2
Psalm 144:2
Johannes 12:31
1 Petrus 1:25
Lucas 11:14-28
Metrisch 8-7-8-7-5-5-5-6-7
Muziek
Componist Martin Luther
Melodie Ein feste Burg ist unser Gott
Herkomst Wittenberg 1533
Solmisatie 1-1-1-5-6-1-7-6-5
Gebruik
Kerkelijk jaar Hervormingsdag
Thema Vertrouwen
Aanvechting
Liedbundels
Liedboek 2013 898 (a)
Liedboek voor de kerken Gezang 401 (a)
Gereformeerd Kerkboek Gezang 143 (c), 142
Op Toonhoogte 2015 179
Weerklank 233 (f); 234 (e)
Opwekkingsliederen 370
Hemelhoog 333(b)
Evangelische Liedbundel 244a (b), 244b (?)
Zangbundel Joh. de Heer 413 (b)
Colours of Grace 4 (a)
Gezangboek EBG 257 (a)
Evangelisches Gesangbuch 362
Gezangboek der ELK 118
Filippus Liederenboek 23
Gele Zangbundel 35 (b)
Hervormde Bundel 1938 96 (b), 97 (?)
Lieteboek 2013 898 (a)
Liederen van het Leger des Heils 219
Het lied op andere lippen 94(d)
Lieten fan leauwe en langstme 104a,b (b)(a)
Lieteboek foar de tsjerken Gezang 401 (a)
Lieteboek foar de tsjerken 401 (a)
Uit aller mond 128 (a)

Een vaste burcht is onze God is een van de bekendste liederen van Martin Luther. Het is een vrije bewerking van Psalm 46. Er is een groot aantal vertalingen in gebruik.

Opname beluisteren

  • Melodie:
<html5media>File:Lutherlied3VasteBurcht.mp3</html5media>
  • Duitse versie: Reformationsgottesdienst Thomaskirche Leipzig am 31.10.2012 (EG 362) Verse 1 bis 3 "Ein feste Burg":
  • Solozang, Duits:

Tekst

Origineel/Duitse tekst Vertaling Ten Kate Vertaling Den Besten/Wit

1. Ein feste Burg ist unser Gott,
ein gute Wehr und Waffen.
Er hilft uns frei aus aller Not,
die uns jetzt hat betroffen.
Der alt böse Feind
mit Ernst er’s jetzt meint,
groß Macht und viel List
sein grausam Rüstung ist,
auf Erd ist nicht seinsgleichen.

1. Een vaste burcht is onze God,
een toevlucht voor de Zijnen!
Al drukt het leed, al dreigt het lot,
Hij doet zijn hulp verschijnen!
De vijand rukt vast aan
met opgestoken vaan;
hij draagt zijn rusting nog
van gruwel en bedrog,
maar zal als kaf verdwijnen!

1. Een vaste burcht is onze God,
een wal die 't kwaad zal keren;
zijn sterke arm houdt buiten schot
wie zich niet kan verweren.
De vorst van het kwaad,
de aartsvijand staat
geharnast in 't veld;
in list en in geweld
kan geen hem evenaren.

2. Mit unsrer Macht ist nichts getan,
wir sind gar bald verloren;
es streit’ für uns der rechte Mann,
den Gott hat selbst erkoren.
Fragst du, wer der ist?
Er heißt Jesus Christ,
der Herr Zebaoth,
und ist kein andrer Gott,
das Feld muss er behalten.

2. Geen aardse macht begeren wij,
die gaat welras verloren.
Ons staat de sterke Held ter zij,
dien God ons heeft verkoren.
Vraagt gij zijn naam? Zo weet,
dat Hij de Christus heet,
Gods eengeboren Zoon,
verwinnaar van de troon:
de zeeg’ is ons beschoren!

2. Al onze macht is ijdelheid:
wij gaan terstond verloren,
wanneer de held niet voor ons strijdt,
die God heeft uitverkoren.
Zo gij 't nog niet wist;
Jezus Christus is 't,
de Heer van 't heelal,
die overwinnen zal,
God zelf staat ons terzijde.

3. Und wenn die Welt voll Teufel wär
und wollt uns gar verschlingen,
so fürchten wir uns nicht so sehr,
es soll uns doch gelingen.
Der Fürst dieser Welt,
wie sau’r er sich stellt,
tut er uns doch nicht;
das macht, er ist gericht’:
ein Wörtlein kann ihn fällen.

3. En grimd’ ook d’open hel ons aan
met al haar duizendtallen,
toch zal geen vrees ons nederslaan,
toch doen wij `t krijgslied schallen.
Hoe ook de satan woedt,
wij staan hem voet voor voet,
wij tarten zijn geweld;
zijn vonnis is geveld:
één woord reeds doet hem vallen!

3. Al wordt de wereld ook een hel
en 't leven niets dan lijden,
wij vrezen niet, Immanuël
zal stellig ons bevrijden.
Hoe satan ook woedt
en wat hij ook doet,
't is macht'loos geweld,
zijn vonnis is geveld.
Een woord, en hij moet vallen.

4. Das Wort sie sollen lassen stahn
und kein’ Dank dazu haben;
er ist bei uns wohl auf dem Plan
mit seinem Geist und Gaben.
Nehmen sie den Leib,
Gut, Ehr, Kind und Weib:
lass fahren dahin,
sie haben’s kein’ Gewinn,
das Reich muss uns doch bleiben.

4. Gods Woord houdt stand in eeuwigheid
en zal geen duimbreed wijken.
Beef, satan! Hij, die ons geleidt,
zal u de vaan doen strijken!
Delf vrouw en kind’ren `t graf,
neem goed en bloed ons af,
het brengt u geen gewin:
wij gaan ten hemel in
en erven koninkrijken!

4. Gods heilig woord alleen houdt stand,
Gods waarheid zal ons staven.
Hij leidt ons en met milde hand
schenkt Hij zijn geestesgaven.
Al rooft de tyran
ons wat hij maar kan,
ons goed en ons bloed,
laat hem zijn overmoed!
Gods rijk blijft ons behouden.

1. Een vaste burcht is onze God,
een toevlucht en een toren.
Zijn macht bevrijdt van 't bange lot,
dat ons nu is beschoren.
De vijand rukt vast aan
met opgestoken vaan;
hij draagt zijn rusting nog
van gruwel en bedrog:
nooit zag men zijns gelijke.

2. Met onze macht is 't niets gedaan:
wij zijn alras verloren.
Maar d' een'ge, die ons bij kan staan,
God heeft Hem ons verkoren.
Vraagt gij zijn naam, zo weet,
dat Hij de Christus heet.
Der legerscharen Heer
is onze tegenweer;
Hem blijft in 't eind de zege.

3. Al trekken op van alle kant
de helse legerscharen,
wij vrezen niet! De Heer houdt stand,
Hij zal zijn volk bewaren.
Hoe ook de vijand woedt,
wij staan hem voet voor voet,
wij tarten zijn geweld;
zijn vonnis is geveld:
een woord en hij moet wijken.

4. Het woord, dat zult gij laten staan,
en niets daarbij verzinnen.
De Heer gaat in de strijd vooraan:
zijn Geest doet overwinnen.
Al rooft g' ons al ons goed,
vrouw, kind, en eer en bloed,
ontneem 't ons alles vrij!
Gij wint er toch niets bij:
het Rijk blijft ons behouden!

Hymnologische informatie

  • In het Gereformeerd Kerkboek staat naast de vertaling van H.J. Schilder (1916-1984) ook nog een vertaling van Anka Brands (1918-1978). Zie gezang 142.
  • In Colours of Grace is ook de Duitse, Engelse, Franse, Hongaarse, Poolse, Zweedse en Spaanse tekst opgenomen.
  • In Weerklank is de vertaling van Ten Kate nogmaals hertaald door A. Schroten, feitelijk zou de vermelding in het schema moeten zijn 'A. Schroten (f)', en dan als vindplaats Weerklank 233 (f).
  • Cor Waringa en Bernard Smilde hebben de Friese vertaling gemaakt: In sterke fêsting is ús God.

Muziek

Muziekuitgaven

Zie het artikel Zie Ein feste Burg ist unser Gott (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.

Hymnologische Informatie

De Friese vertaling In sterke fêsting is ús God van David de Jong staat in de bundel Lieten fan leauwe en langstme met melodie a en b

De Friese vertaling In sterke fêsting is ús God van Fedde Schurer en Bernard Smilde staat in Friese Lieteboek foar de Tsjerken met melodie b

Literatuur

Toelichtingen:

  • Met uw instemming 3-2-30
  • Organist & Eredienst, okt.1998, blz.210 (Wim Pendrecht/Wim Kloppenburg)
  • Arie Eikelboom, Hymnologie II, blz. 58-65
  • Liederkunde zum Evangelischen Gesangbuch 17-63 (Gerhard Hahn/Helmut Lauterwasser)
  • Willem Mudde: Luther's lied 'Een vaste burcht is onze God': protestants strijdlied of liturgisch kerklied?, verschenen in: In de hof der evangelische kerkmuziek : bloemlezing van artikelen en voordrachten van Willem Mudde, p. 118-127.
  • Bespreking van de vertaling door Sytze de Vries in ‘Het lied op andere lippen : een leven in liederen’, p. 94-96. Zoetermeer : Boekencentrum, 2015, ISBN 9789023970217.

Externe links