Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Jeruzalem, mijn vaderstad

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):
Liedboek 2013 737 (a) Liedboek voor de kerken Gezang 265 (a) Oud-Katholiek Gezangboek 698 (b)
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Jeruzalem, mijn vaderstad
Van Jeruzalem
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Jerusalem, my happy home
Taal Engels
Tekst
Dichter Francis Baker
Vertaler Willem Barnard
Gerben Brouwer (Fr)
Eppie Dam
Bijbelplaats Openbaring
Herkomst 16e eeuw
Metrisch 8-6-8-6
Muziek
Componist Evert Egberts (b)
Gerrit de Marez Oyens (d)
Melodie Hierusalem my happie home (a)
Auld lang syne (c)
Herkomst Engels volkslied (a)
Volkslied (c)
Solmisatie 1-3-4-5-5-6-7-6-5 (a)
3-3-3-5-5-3-2-1 (b1)
5-5-5-3-3-1-2-3 (b2)
Liedbundels
Liedboek 2013 737 (a)
Liedboek voor de kerken Gezang 265 (a)
Oud-Katholiek Gezangboek 698 (b)
Lieteboek 2013 737 (a)
Lieteboek foar de tsjerken 265 (a)
Randstadbundel 380 (c)
Verzamelde Liederen 173

Jeruzalem, mijn vaderstad is een lied over de eindtijd. Het is een oud lied, dat in sommige bronnen wordt toegeschreven aan Francis Baker. De vertaling is van Willem Barnard.

Opname beluisteren

  • Kerkdienst Christuskerk Bexstraat Antwerpen (20-11-2005)
<html5media height="50" width="200">File:Nlb_737_s.mp3</html5media>

Tekst

De Nederlandse tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet volledig worden weergegeven. De volledige tekst is hier te lezen. De eerste strofe luidt:

Jeruzalem, mijn vaderstad,
mijn moederhuis, wanneer
zal ik u zien zoals ge zijt,
de bruid van onze Heer?

Racistisch?

Op de website Nieuwwij (7 juli 2016) pleitte Tom Mikkers ervoor dit lied bij een eventuele tweede druk van het Nieuwe Liedboek te verwijderen omdat enkele regels opgevat kunnen worden als racistisch:

"Het lied Jeruzalem, mijn vaderstad is eigenlijk een vertaling van een Engelse hymne uit de zestiende eeuw. Het lied is een lofzang op de heilige stad Jeruzalem die aan het einde der tijden haar poorten opent voor de verdrukten en de vernederden. De strofe met "negers met loftrompetten en Joden met sterren" was door Barnard bedoeld als een navertelling van de oorspronkelijke tekst waarin het gaat om gezegende heiligen. Willem Barnard probeerde zo de eeuwen te overbruggen en het lied dichter bij de tijdgeest te brengen. Waarschijnlijk met de beste bedoelingen heeft hij hij zich hier bediend van beelden en woorden waarvan je – zeker tegen het licht van het felle anti-racisme debat – niet anders kunt dan concluderen dat we hiervan af moeten. Dit soort liederen kun je gewoon niet meer zingen."

In reactie op dit standpunt wordt onder meer betoogd dat de regels de negers met hun loftrompet / de joden met hun ster opgevat moeten worden als actuele voorbeelden van mensen die eeuwenlang zijn vervolgd, maar vooraan gezet worden in het visioen van het nieuwe Jeruzalem.

Elitair?

Om het lied te begrijpen is nogal wat encyclopedische kennis van Bijbel en Kerkgeschiedenis nodig. Met die kennis bevat de tekst evenwel enkele eigenaardige zinsneden.

  • Maria, denkend aan de stal,/ zingt het magnificat - maar Maria zong het Magnificat vóórdat ze in de stal terechtkwam. Dit lied beoogt echter geen historisch verslag te geven, maar een visioen van het nieuwe Jeruzalem. In dat nieuwe Jeruzalem zal Maria haar magnificat zingen.
  • Te Deum zingt Ambrosius / en alle vaders mee, is niet alleen een ongrammaticale zin, maar wekt de suggestie dat Ambrosius de schrijver van het Te Deum zou zijn. Wellicht was de oorspronkelijke tekstdichter uit de 16e eeuw die mening toegedaan, maar Wikipedia meldt anders(geciteerd op 6-7-2016):

De lofzang is ontstaan rond het jaar 400 n.Chr., gesteld in ritmisch proza en wordt tegenwoordig toegeschreven aan Nicetas van Remesiana. Legendarisch is het verhaal dat bisschop Ambrosius van Milaan deze tekst in beurtzang met Augustinus zou hebben gezongen ter gelegenheid van diens doop. Het Te Deum wordt daarom ook wel de Ambrosiaanse lofzang genoemd.

Nog daargelaten dat niet alle kerkgangers en -zangers bekend zijn met Ambrosius en/of het Te Deum.

Muziek

De dubbelmelodie van Evert Egberts stelt de volgende wijze van uitvoeren voor: Van deze dubbelmelodie is I bestemd om te worden gezongen bij de strofen 1, 4,7, 10, 13, 16 en 19; II bij de strofen 2, 5,8, 11, 14,17 en 20. De beide melodieën worden gelijktijdig gezongen bij de strofen 3, 6, 9, 12, 15, 18 en 21.

Muziekuitgaven

Zie het artikel Zie Hierusalem my happie home (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.


Hymnologische informatie

Gerben Brouwer en Eppie Dam hebben de Friese vertaling gemaakt: Jeruzalem, myn Heite stêd

Literatuur

Toelichtingen:

  • Met uw instemming 31
  • Muziek & Liturgie okt. 2008, blz.20 (W.Kloppenburg)