Kom, Vogel van vrede

Dit lied is niet te vinden in één van de veelgebruikte liedbundels.
Mogelijk staat het wel in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.

Kom, Vogel van vrede
Vorm	Strofelied
Herkomst
Titel	Komm, heilige Taube
Taal	Duits
Land	Duitsland
Periode	20e eeuw
Tekst
Dichter	Jochen Klepper
Vertaler	Titia Lindeboom
Bijbelplaats	Lucas 3:21-22 Handelingen 2:2-4
Metrisch	6-6-5-6-5-6-5-6
Muziek
Componist	Frederikus G. aan het Rot
Gebruik
Kerkelijk jaar	Pinksteren
Thema	Verzoening
Liedbundels
Het licht breekt door de wolken 19

Het Pinksterlied Kom, Vogel van vrede is een vertaling van het Duitse Pinksterlied Komm, heilige Taube. De tekst is geschreven door Jochen Klepper (1903-1942) en vertaald door Titia Lindeboom. De melodie is gecomponeerd bij de Nederlandse tekst door Frederikus G. aan het Rot.

Opname beluisteren

• Audiofragment:

<html5media>http://kerkliedwiki.nl/images/2/24/MP3_Pinksterlied_Klepper.mp3</html5media>

Liedbundels

De Duitse versie van het lied (zonder melodie) staat in de bundel Kyrie, waarvan de eerste druk verscheen in 1938. In 2016 kwam in Nederland de bundel Het licht breekt door de wolken uit, waarin een nieuwe melodie is opgenomen.

Tekst

Tekst en muziek zijn beschikbaar als download (PDF).

De eerste twee coupletten van het Pinksterlied luiden als volgt:

Kom, Vogel van vrede,
breng het olijfblad aan.
Geef dat wij heden
uw fluistering verstaan.
Gods woord van waarde
reikt U ons door de lucht.
Hemel en aarde
versmelten, door uw vlucht.

Gloei, heilige Vuurgloed,
raak ons bezielend aan.
In ieder uur doet
Uw liefde ons bestaan.
Uw fel verschijnen
is als het morgenlicht.
In U verdwijnen
donker en strafgericht.

Ontstaan en inhoud

Op 20 april 1938 schreef Jochen Klepper zijn Pinksterlied, vlak na Pasen. Bijbelteksten die hem hierbij inspireerden zijn Lukas 3: 21, 22: ,,En het geschiedde (…) dat de Heilige Geest op Hem neerdaalde in lichamelijke gedaante als een duif. en Handelingen 2: 2-4: ,,En plotseling kwam er uit de hemel een geluid als van een geweldige windvlaag en dat vervulde heel het huis waar zij zaten. En aan hen werden tongen als van vuur gezien, die zich verdeelden, en het zat op ieder van hen. En zij werden allen vervuld met de Heilige Geest en begonnen te spreken in andere talen, zoals de Geest hun gaf uit te spreken.

Maar Jochen Klepper verwijst in dit lied naar meer bijbelfragmenten. Hij haalt allerlei beelden aan, die de Geest en zijn werk beschrijven. Het is alsof Klepper degenen die het lied zingen eraan wil herinneren wat Pinksteren nu eigenlijk betekent. In het eerste couplet stelt Hij de Geest voor als de duif van Noach, die het olijfblad brengt. In Noachs tijd had de mensheid zich van God gekeerd. Maar God maakt een nieuw begin, Hij schept orde in de chaos. Het is weer goed tussen God en de mensen. Veel later, bij de doop van Jezus, verschijnt er ook een duif. Bij die gebeurtenis gaat de hemel open, aarde en universum worden één. God laat ook hier zijn nabijheid zien.

In de volgende coupletten worden diverse beelden opgeroepen, waarin Klepper de Geest beschrijft, als een vlam, als een heilige windvlaag, als een Trooster. Tenslotte wordt de Geest weer als een Vogel beschreven, als een duif, maar ook als een adelaar die zijn vleugels beschermend over zijn jongen spreidt en hen naar het hemelrijk wil brengen.

Muziek

Hoewel in de Nederlandse vertaling niet expliciet genoemd, vervult de duif in dit lied een sleutelrol. Dalend komt ze aanvliegen. Wiegend landt ze op haar bestemming. Denk je haar te dragen, draagt ze jou. De beelden hierbij vormen het karakter en de sfeer van de melodie bij de 6 coupletten van dit Pinksterlied.

Wiegend bereikt de 6/8 melodie in C-majeur haar plaats. De wijs is in achtsten gedacht (M.M. tussen 165 en 175), haast als een wiegeliedje met z’n rustige driedeling, maar melodisch wil er een sterk verlangen in deze ‘Epiclese’ vertolkt worden. De woorden vormen immers een gebed tot de heilige Geest, die van de Vader en de Zoon uitgaat en samen met de Vader en de Zoon aangebeden en verheerlijkt wordt, aldus de Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel uit de 4e eeuw.

Deze nieuwe melodie past ook prima bij het originele Duitse lied van Jochen Klepper: Komm, heilige Taube, die uns das Ölblatt bringt.

Aanwijzingen voor de uitvoering

• Geef de lange eerste noten van de 4 regels rustig hun waarde.
• Vaak heeft het beginwoord van deze regels één lettergreep met enige nadruk.
• Bekijk de tekst-plaatsing rond de achtste noten goed.

Externe links

• Prekenserie van de Evangelische Kirchengemeinde Gönningen over de kerkelijke liederen van Jochen Klepper