Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Nu slaapt de mensheid stil

Uit Kerkliedwiki
Versie door Ecthelion3 AWB (overleg | bijdragen) op 23 mei 2020 om 18:02 (top)
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is niet te vinden in één van de veelgebruikte liedbundels.
Mogelijk staat het wel in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Nu slaapt de mensheid stil
Kerstlied in oorlogstijd
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Nun ruht doch alle Welt
Taal Duits
Land Duitsland
Periode 1939
Tekst
Dichter Jochen Klepper
Vertaler Titia Lindeboom
Bijbelplaats Jesaja 14:7-8
Metrisch 6-7-6-7-6-6
Muziek
Componist Frederikus G. aan het Rot
Gebruik
Kerkelijk jaar Kersttijd
Trefwoord Overwinning
Liedbundels
Het licht breekt door de wolken 12

Nu slaapt de mensheid stil (Kerstlied in oorlogstijd) is een vertaling van het Duitse lied Nun ruht doch alle Welt (Weihnachtslied im Kriege). De tekst is geschreven door Jochen Klepper (1903-1942) en vertaald door Titia Lindeboom. Frederikus G. aan het Rot componeerde een melodie bij de Nederlandse tekst.

Opname beluisteren

<html5media>http://kerkliedwiki.nl/images/f/f8/12_Kerstlied_in_oorlogstijd.mp4</html5media>

Liedbundels

De Duitse versie van het lied (zonder melodie) komt uit Jochen Kleppers bundel Kyrie, waarvan de eerste druk verscheen in 1938. In 2016 kwam in Nederland de bundel Het licht breekt door de wolken uit, waarin een nieuwe melodie is opgenomen.

Tekst

Tekst en muziek zijn beschikbaar als download (PDF).

De eerste twee coupletten luiden als volgt:


Nu slaapt de mensheid stil,
mijn hart blijft zich verbazen.
De aarde ligt in strijd
en onheil blijft maar razen.
De haat heerst wereldwijd
tegen Gods goede wil.

Hij, die de aarde schiep,
beziet mijn angstig lijden,
toont zijn barmhartigheid
en staat mij trouw terzijde,
een Helper, die bevrijdt.
Zijn vrede raakt mij diep.

Ontstaan

Anderhalve maand na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog – op 15 oktober 1939 – schreef Jochen Klepper dit lied. ,,Een oktoberzondag van aangrijpende schoonheid. Ik kan het niet anders zeggen.’’ schreef hij in zijn dagboek. ,,Na een regenmorgen een stille, warme en stralende middag. Het water zo blauw als het in de zomer nooit is geweest. Op het meer een laatste zeiler, drie bootjes. (...) Alles is zo vredig, overal gaat een eerbiedig soort ontroering van uit.’’ Het werkt bevreemdend dat alles zo rustig lijkt, terwijl toch de oorlog is uitgebroken. Het inspireert Klepper tot het schrijven van twee liederen: ,,Een lied geschreven over de tekst die zo dicht bij mij is komen te staan: ‘De eeuwige God is voor u een woning, en onder u zijn eeuwige armen.’ (Deuteronomium 33: 27) En een kerstlied over ‘Nu komt heel de aarde tot rust en stilte. Men breekt uit in gejuich. Zelfs de cipressen verblijden zich over u.’ (Jesaja 14: 7, 8)

Inhoud

Jochen Klepper baseerde dit lied op de bijbeltekst Jesaja 14: 7, 8: ,,Nu komt heel de aarde tot rust en stilte. Men breekt uit in gejuich. Zelfs de cipressen verblijden zich over u.’’ (HSV). Deze verzen maken deel uit van Jesaja 14: 4-24, dat geschreven is als een parodie op een dodenlied, zoals dat aan de baar van een dode wordt gezongen. De ‘dode’ in dit geval is de koning van Babel. Zoals hij in het ongeluk wordt gestort, zal het ook slecht aflopen met de ‘machten en krachten die slechts breken’ in de tijd van Jochen Klepper. In de Duitse bijbelvertaling staat: ‘Die Tannen freuen sich’, daarin kan men een subtiele verwijzing naar de kersttijd lezen. Opvallend in dit lied is strakke opbouw van coupletten en rijm. Zoals vaker laat Klepper zich in lengte en metrum leiden door de gekozen bijbeltekst. De dichter wil niets anders dan de bijbel dienen. (Bron: Jürgen Henkys)

Muziek

Frederikus G. aan het Rot componeerde een melodie bij dit lied, ter gelegenheid van de uitgave van de bundel Het licht breekt door de wolken.

Literatuur

  • ‘Singender und gesungener Glaube, Hymnologische Beiträge in neuer Folge’, Jürgen Henkys, 1999