Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Laat groot en klein: verschil tussen versies
(→Tekst) |
|||
(3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 2: | Regel 2: | ||
|beginregel=Laat groot en klein | |beginregel=Laat groot en klein | ||
|vorm=Strofelied; | |vorm=Strofelied; | ||
− | |oorspr-titel=Mit Freuden zart | + | |oorspr-titel=Mit Freuden zart zu dieser Fahrt |
|taal=Duits | |taal=Duits | ||
|land=Tsjechië | |land=Tsjechië | ||
Regel 19: | Regel 19: | ||
|Bijbel2-einde=57 | |Bijbel2-einde=57 | ||
|componist1=Guillaume Franc | |componist1=Guillaume Franc | ||
− | |melodie1=Mit Freuden zart | + | |melodie1=Mit Freuden zart zu dieser Fahrt |
|herkomst melodie1=Genève 1551/Praag 1566 | |herkomst melodie1=Genève 1551/Praag 1566 | ||
|solmisatie1=1-3-4-5 | |solmisatie1=1-3-4-5 | ||
|Kerkelijk jaar=Paastijd; Laetare; | |Kerkelijk jaar=Paastijd; Laetare; | ||
− | |||
|LvdK Gez=216 | |LvdK Gez=216 | ||
|ZJ=427 | |ZJ=427 | ||
}} | }} | ||
'''Laat groot en klein''' is een Paaslied van Tsjechische bodem. Het is geschreven door [[Georg Vetter]] (= Jiri Strejc), voorganger van een Broedergemeente in Moravië in de tweede helft van de zestiende eeuw. Het lied is in het Nederlands vertaald door [[Ad den Besten]]. | '''Laat groot en klein''' is een Paaslied van Tsjechische bodem. Het is geschreven door [[Georg Vetter]] (= Jiri Strejc), voorganger van een Broedergemeente in Moravië in de tweede helft van de zestiende eeuw. Het lied is in het Nederlands vertaald door [[Ad den Besten]]. | ||
+ | |||
+ | ==Opname beluisteren== | ||
+ | |||
+ | * [[Henk Lemckert]] op orgel Abdijkerk van Loosduinen. C.F. in sopraan en tenor. Te beluisteren op: ([https://www.liedboekzettingen.nl/category/liedboek-1973/lvk-216 Liedboekzettingen.nl]) | ||
==Tekst== | ==Tekst== | ||
Regel 41: | Regel 44: | ||
De Broeders waren bijzonder knap in de contrafactuur. Ook 'Mit Freuden zart' is eigenlijk een contrafact. Vetter heeft de melodie genomen uit het Geneefse psalmboek, en wel van psalm 138. [[Guillaume Franc]] (1505-1570) heeft deze melodie rond 1543 omgewerkt tot een heel vrolijke wijs, die nagenoeg zonder rusten wordt gezongen. Daarbij moet de kerkzanger er vooral op letten hoe de regels vaak doorlopen of een hele noot aan het slot hebben. Die is overigens vergelijkbaar met een halve noot met een halve rust, zoals in de meeste (Geneefse) psalmen. | De Broeders waren bijzonder knap in de contrafactuur. Ook 'Mit Freuden zart' is eigenlijk een contrafact. Vetter heeft de melodie genomen uit het Geneefse psalmboek, en wel van psalm 138. [[Guillaume Franc]] (1505-1570) heeft deze melodie rond 1543 omgewerkt tot een heel vrolijke wijs, die nagenoeg zonder rusten wordt gezongen. Daarbij moet de kerkzanger er vooral op letten hoe de regels vaak doorlopen of een hele noot aan het slot hebben. Die is overigens vergelijkbaar met een halve noot met een halve rust, zoals in de meeste (Geneefse) psalmen. | ||
=== Muziekuitgaven === | === Muziekuitgaven === | ||
− | {{Zie artikel|Zie [[Mit Freuden zart (melodie)]] voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.}} | + | {{Zie artikel|Zie [[Mit Freuden zart zu dieser Fahrt (melodie)]] voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.}} |
==Literatuur== | ==Literatuur== |
Huidige versie van 5 mei 2021 om 12:35
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Laat groot en klein | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Titel | Mit Freuden zart zu dieser Fahrt |
Taal | Duits |
Land | Tsjechië |
Periode | 1566 |
Tekst | |
Dichter | Georg Vetter |
Vertaler | Ad den Besten |
Bijbelplaats | 1 Korintiërs 15:23-27 1 Korintiërs 15:54-57 |
Metrisch | 4-4-8-4-4-8-4-4-4-4-8 |
Muziek | |
Componist | Guillaume Franc |
Melodie | Mit Freuden zart zu dieser Fahrt |
Herkomst | Genève 1551/Praag 1566 |
Solmisatie | 1-3-4-5 |
Gebruik | |
Kerkelijk jaar | Paastijd Laetare |
Liedbundels | |
Liedboek voor de kerken Gezang 216 | |
Zingt Jubilate 427 |
Laat groot en klein is een Paaslied van Tsjechische bodem. Het is geschreven door Georg Vetter (= Jiri Strejc), voorganger van een Broedergemeente in Moravië in de tweede helft van de zestiende eeuw. Het lied is in het Nederlands vertaald door Ad den Besten.
Opname beluisteren
- Henk Lemckert op orgel Abdijkerk van Loosduinen. C.F. in sopraan en tenor. Te beluisteren op: (Liedboekzettingen.nl)
Tekst
De tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet worden weergegeven.
Ontstaan en inhoud
Georg Vetter was van grote betekenis in de Broedergemeente in Moravië: hij had een groot aandeel in het werk van de Bijbelvertaling. Eveneens vertaalde hij het Geneefse psalter in het Tsjechisch. 'Mit Freuden zart' bevatte oorspronkelijk 13 strofen. Het was opgebouwd als een acrostichon: de beginletters van elk vers vormden de uitspraak 'Mediator Jesus', dat is Jezus is Middelaar. Het latere 'Evangelisches Kirchengesangbuch' nam (slechts) drie verzen over, de beide eerste en het laatste. Ad den Besten heeft ook deze drie strofen in het Nederlands vertaald. Het lied kent een zeer ingewikkeld rijmschema: aa b cc b dd ee b, wat overigens door Ad den Besten op schitterende wijze in zijn 'vertaling' is aangehouden.
Ad den Besten heeft in het 'Compendium' zelf een toelichting geschreven bij dit lied. Daaruit parafraseren wij het volgende:
Een lof- en danklied vanwege Christus' opstanding. Inhoudelijk wijkt het niet af van andere paasliederen uit de 16e eeuw. Toch onderscheidt het zich daarvan. In de eerste strofe valt op dat de boodschap van de opstanding - het 'woord des levens'- veel gewicht krijgt. In de tweede strofe verschijnt de Opgestane uitdrukkelijk als de Eersteling, die door de dood heen het nieuwe leven is binnengegaan; Hij houdt de poort open, opdat ook wij zullen binnengaan. In de laatste strofe is sprake van ons woord en onze daad, waarin Christus' overwinning als het ware manifest moet worden, willen wij ons met recht christenen noemen.
Muziek
De Broeders waren bijzonder knap in de contrafactuur. Ook 'Mit Freuden zart' is eigenlijk een contrafact. Vetter heeft de melodie genomen uit het Geneefse psalmboek, en wel van psalm 138. Guillaume Franc (1505-1570) heeft deze melodie rond 1543 omgewerkt tot een heel vrolijke wijs, die nagenoeg zonder rusten wordt gezongen. Daarbij moet de kerkzanger er vooral op letten hoe de regels vaak doorlopen of een hele noot aan het slot hebben. Die is overigens vergelijkbaar met een halve noot met een halve rust, zoals in de meeste (Geneefse) psalmen.
Muziekuitgaven
Zie Mit Freuden zart zu dieser Fahrt (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.
Literatuur
Toelichtingen:
- 'Laat groot en klein nu vrolijk zijn : Gezang 216 : een Paaslied van de Moravische Broeders / A.G. Soeting. In: Eredienstvaardig, 6 (1990) nr. 1, p. 19-21
- Met uw instemming 2-4-79
- I.de Sutter: De lofzang van alle tijden, blz.56
- Eredienstvaardig 10-1-17 (A.Eikelboom)
- Liederkunde zum Evangelischen Gesangbuch 10-65 (M.Hunzinger)