Meisje sta op, want je slaapt niet meer

Infobox
Tekst
René van Loenen (1933)
Muziek
Marijke Bleij-Pel
Bundel(s)
LB 179, ZG 3-68, ZG 7-62, LvdW 880621
Bijbeltekst(en)
Mat 9,18-19; Mat 9,23-26; Mar 5,21-24; Mar 5,35-43; Luc 8,40-42; Luc 8,49-56
Gebruik
Solmisatieschema
3-1-2-3-3-3-6-7-6
Metrisch schema
9-9-9-9-6-7-10
(Bron: Pieter Endedijk)

Titel

Meisje, sta op, want je slaapt niet meer : Talita Koem

Oorspronkelijke taal en titel

'Meisje, sta op, want je slaapt niet meer' is een oorspronkelijk Nederlandse liedtekst.

Liedbundels

Dit lied is opgenomen in de volgende liedbundels:
Liedboek 2013	179
Zingend Geloven deel 3	68
Zingend Geloven deel 7	62

Tekst

De tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet worden weergegeven.

Ontstaan

Van deze tekst bestaan enkele varianten, die uiteindelijk tot dit lied hebben geleid. De eerste inspiratie kwam via de Engelse zanger Ralph McTell (Girl on a bicycle), die op zijn beurt in het Nederlands via Herman van Veen hier bekend werd. Het meisje op een fiets is getransponeerd tot het dochtertje van Jaìrus. Geschreven bij Mattheus 9:18-26

Inhoud

De basisregel uit het lied, de eerste regel van iedere strofe, is ontstaan naar aanleiding van de uitspraak van Jezus in het verhaal: `Gaat heen, want het meisje is niet gestorven, maar het slaapt` (Mattheus 9:24). In vers 25 staat dan dat Jezus haar hadn vatte en het meisje ontwaakte. De dichter begint steeds met: `Meisje, sta op, want je slaapt niet meer`. De dood van het meisje wordt in het lied ook gekoppeld aan de droom, aan het onbewuste en onderbewuste sluimerende leven. Uit deze droom, uit deze slaap wordt het meisje tot het bewuste leven teruggeroepen: `een hand neemt je mee in het leven`(strofe 1), `een stem riep je weg uit je dromen` (strofe 2), want, `veel meer dan een droom is het leven`(strofe 3). In de zesde regel van strofe 1 staat het woord `zon vloed` en dat is bepaald geen drukfout of zetfout. Het is precies het tegenovergestelde van de zondvloed uit het verhaal van de ark van Noach. Zondvloed wil zeggen: oordeel. Zon vloed betekent: overvloed van licht, van levenslicht. Geen oordeel dus, maar treurende mensen, fluitspelers die treurmuziek rondstrooien als bloemen (strofe 1). De zeven regels per strofe hebben maar enkele rijmsteunpunten in het eerste gedeelte (a b a b),de laatste drie regels hebben geen rijm nodig en dat werkt verrassend en speels. Want ernstig speels is dit lied, enerzijds als protestsong tegen de dood en anderzijds als een credo, een lofzang op het goede, aardse leven. (Bron: Dokumentatieblad Zingend geloven, III, 68).

Dichter

René van Loenen (1950). Geboren te Hilversum. Studeerde Nederlands in Amsterdam en Utrecht. Werd o.a. leraar Nederlands aan het Koningin Wilhelminacollege in Culemborg.Schrijft en publiceert musicalscripts, liedteksten en gedichten, waaronder bijdragen aan diverse liedbundels en boeken. Publiceerde o.a. de poëziebundel `Het suizen van een zachte koelte` (1984).

Muziek

Met de cadence van een wiegelied (6/4) gaf de componist haar melodie een vertellend karakter. Niet in een slaapverwekkende sfeer, daar zorgen de overmatige kwart (regel 4) of de septime-sprongen (regel 5) wel voor. Bij het instuderen van dit lied verdient die septime-sprong de nodige aandacht. Het lied is oorspronkelijk geschreven in e kl.t.

Componist melodie

Marijke Bleij-Pel (1937). Cantrix te Amstelveen. Was van 1962 tot 1981 betrokken bij de radio-uitzendingen voor kinderen van het IKOR-IKON. Vertaalt en bewerkt boeken voor kinderen op godsdienstig gebied. Werkte tevens bij de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied. Publiceerde melodieën in verschillende bundels: Kinderdiensten, Liedboek voor de kinderen, Liederen van het begin, Zingend Geloven.

Bewerkingen om te spelen

In de uitgave 'Lied van de week' (jrg. 4, nr. 6, juni 1988)staat een vierstemmige zetting van de hand van Marijke Bleij-Pel.

Liturgisch gebruik

Vierde zondag na Trinitatis. Hoe een lied als dit inpasbaar is in een kerkdienst, is in sterke mate afhankelijk van de wijze, waarop het verhaal zelf wordt uitgelegd. Want een dochter van een overste van de synagoge, die door de Messias uit haar dodelijke slaap wordt gehaald, is natuurlijk niet `zomaar een meisje`....

Hymnologische informatie

In haar toelichting bij de melodie merkt Marijke Bleij-Pel op: 'Een tere tekst met een melodie, die wat mij betreft wat ingetogen gezongen mag worden, bijna 'op de tenen lopend'. In de eerste vier regels is de melodie nog bij het meisje in haar 'tweeduuster', haar overgang tussen droom en leven; bij de overmatige kwart in de vierde regel kondigt zich de overgang naar de laatste drie regels al aan; deze laatste regels hebben zowel wat tekst als wat melodie betreft een refreinfunctie. In dit 'refrein' onderstreept de melodiegang - de septime sprong - eerst het uitstrooien van de kleurige bloemen, dan het stralende licht en de spelende wind. In het laatste couplet is het de juichkreet dat ze niet meer droomt, maar leeft! Hier mag de melodie best vol-uit klinken, alles is immers weer goed! De e-klein toonsoort heeft bijna een weemoedige klank, waar we in het refrein telkens 'boven-uit' mogen zingen.' De gekozen 6/4 maar draagt sterk bij aan de sfeer van het lied. Ook de begeleiding, van de hand van de componist, volgt de lichte toets van tekst en melodie.

Externe links

Het bijbelverhaal voor kinderen