Ik danste die morgen toen de schepping begon

Infobox
Tekst
Ben Sleumer, naar Sydney Bertram Carter
Muziek
Shaker-traditie, bewerkt door Sydney Bertram Carter; Lord of the Dance
Bundel(s)
LB 839; ZAZ 8
Bijbeltekst(en)
Gen 1; Luc 2,1-20; Luc 7,21; Mat 20,29-34; Mat 26,26; Mar 8,22-26; Mar 10,46-52; Mar 14,22; Luc 18,35-43; Luc 22,19; Joh 9
Gebruik
Navolging; Paasmorgen
Solmisatieschema
5-1-1-1-3-2-3-4-5-5-5-3
Metrisch schema
12-12-12-10/8-9-10-10
(Bron: Pieter Endedijk)

Titel

De titel van het lied is: De Heer van de dans. De beginregel luidt: Ik danste die morgen toen de schepping begon.

Oorspronkelijke taal en titel

(Lord of the dance) I danced in the morning is een Engels lied.

Liedbundels

Liedboek (2013): 839

Opname beluisteren

• Uitvoering in folk-stijl door de Dubliners.

<videoflash>gtM8BRF7Bd0|300|150</videoflash>

Tekst

De tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet worden weergegeven. De Engelse tekst luidt:

I danced in the morning
When the world was begun,
And I danced in the moon
And the stars and the sun,
And I came down from heaven
And I danced on the earth,
At Bethlehem I had my birth.

Dance, then, wherever you may be,
I am the Lord of the Dance, said he,
And I'll lead you all, wherever you may be,
And I'll lead you all in the Dance, said he.

I danced for the scribe
And the pharisee,
But they would not dance
And they wouldn't follow me.
I danced for the fishermen,
For James and John -
They came with me
And the Dance went on.

I danced on the Sabbath
And I cured the lame;
The holy people
Said it was a shame.
They whipped and they stripped
And they hung me on high,
And they left me there
On a Cross to die.

I danced on a Friday
When the sky turned black -
It's hard to dance
With the devil on your back.
They buried my body
And they thought I'd gone,
But I am the Dance,
And I still go on.

They cut me down
And I leapt up high;
I am the life
That'll never, never die;
I'll live in you
If you'll live in me -
I am the Lord
Of the Dance, said he.

Ontstaan

Dit lied heeft een merkwaardige geschiedenis. Bijna iedereen denkt dat het stamt uit een oude traditie, maar in feite werd het in 1963 geschreven en op muziek gezet door de Engelsman Sydney Carter (1915-2004). Hij ging uit van de melodie van Simple Gifts, een lied oorspronkelijk gezongen door de Amerikaanse groepering The Shakers. Deze religieuze sekte, een afsplitsing van de Quakers, ontstond en bloeide in de 18e en 19e eeuw en stichtte op het platteland celibataire gemeenschappen waarbij de eredienst in het teken stond van extatische dans, gezang en 'spreken in tongen' (glossolalie). Ze kregen hierdoor de bijnaam 'Shaking Quakers' en vandaar de geuzennaam Shakers. Traditioneel speelden visionaire vrouwen een belangrijke leidersrol in deze groepering. De broadway musical As it is in heaven (2001) gaat over een moderne Shaker-gemeenschap. (Bron: Koos Jaspers)

Extatische Shaker-dans

Inhoud

Sydney Carter schreef over dit lied: "I see Christ as the incarnation of the piper who is calling us. He dances that shape and pattern which is at the heart of our reality. By Christ I mean not only Jesus; in other times and places, other planets, there may be other Lords of the Dance. But Jesus is the one I know of first and best. I sing of the dancing pattern in the life and words of Jesus.

Whether Jesus ever leaped in Galilee to the rhythm of a pipe or drum I do not know. We are told that David danced (and as an act of worship too), so it is not impossible. The fact that many Christians have regarded dancing as a bit ungodly (in a church, at any rate) does not mean that Jesus did.

The Shakers didn't. This sect flourished in the United States in the nineteenth century, but the first Shakers came from Manchester in England, where they were sometimes called the "Shaking Quakers". They hived off to America in 1774, under the leadership of Mother Anne. They established celibate communities - men at one end, women at the other; though they met for work and worship. Dancing, for them, was a spiritual activity. They also made furniture of a functional, lyrical simplicity. Even the cloaks and bonnets that the women wore were distinctly stylish, in a sober and forbidding way.

Their hymns were odd, but sometimes of great beauty: from one of these (Simple Gifts) I adapted this melody. I could have written another for the words of 'Lord of the Dance' (some people have), but this was so appropriate that it seemed a waste of time to do so. Also, I wanted to salute the Shakers.

Sometimes, for a change I sing the whole song in the present tense. 'I dance in the morning when the world is begun...'. It's worth a try".

(Bron: Green Print for Song, Stainer & Bell (1974) and Lord of the Dance and other Songs and Poems, Stainer & Bell (2002))

Dichter

Sydney Carter (1915-2004)

• Artikel over Sydney Bertram Carter op Wikipedia (Engels).

Vertaler

Ben Sleumer (vrij naar de tekst van Sydney Carter).

Muziek

Er zijn vele honderden Shaker-liederen bekend. Simple Gifts werd in 1848 gecomponeerd door Shaker-ouderling Joseph Brackett. In 1944 gebruikte Aaron Copland de melodie voor zijn ballet Apellachian Spring en de zangeres Jewel zette het op haar repertoire - zo ook Sydney Carter - zijn versie met de zelfgeschreven tekst Lord of the Dance werd overal op Engelse scholen gezongen - veel Engelsen kennen het dus. Hij noemde het lied zelf een Carol (kerstlied) en misschien is het daardoor in een aantal kerstbundels terechtgekomen, waaronder 100 Carols for choirs (1987) van de meesters David Willcocks en John Rutter. Eerlijk gezegd is er van het kerstgebeuren weinig te bespeuren in Carters tekst, maar wel van de religieuze danspraktijken van de Shakers. Overigens, met Michael Flatley heeft dit lied niks te maken ... (Bron: Koos Jaspers)

Het lied heeft vier coupletten en een refrein dat na elk couplet wordt gezongen.

Componist melodie

Sydney Carter (1915-2004)

Bewerkingen om te spelen

De bladmuziek is als PDF verkrijgbaar bij de uitgeverij Stainer & Bell (betaald).

Hymnologische informatie

• De basis van de muziek is het lied Simple Gifts geschreven in 1848 door Elder Joseph Brackett. Meer informatie over dat lied is te vinden op Wikipedia (Engels).
• Achtergrondinformatie over het lied Lord of the dance is ook op de Engelse Wikipedia te vinden.

Culturele informatie

• De melodie is ook gebruikt in het toneelstuk 'As it is in heaven' over een Shaker-gemeenschap in Kentucky.

<videoflash>f7NoeTrQnkI|300|150</videoflash>

• Ter informatie een weergave van de traditionele dans en zang bij de Shakers, uitgevoerd door Hancock Shaker Village:

<videoflash>Lhc9PK2tG5k|300|150</videoflash>

• Geoffrey Moull dirigeert het CBC Radio Orchestra in een live uitvoering van Aaron Copland's 'Appalachian Spring' (de originele versie voor 13 instruments (kamermuziek) stamt uit 1944):

<videoflash>7U7hPHSkNJo|300|150</videoflash>

Externe links

• Artikel op Wikipedia over de Shakers (Engels).
• Artikel op American Music Preservation over Joseph Brackett en Simple Gifts.
• Citaten van Sydney Carter waaronder de volledige tekst van de Lord of the dance.