Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Hoe helder staat de morgenster
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Hoe helder staat de morgenster | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Titel | Wie schön leuchtet der Morgenstern |
Taal | Duits |
Land | Duitsland |
Periode | 1597 |
Tekst | |
Dichter | Philipp Nicolai |
Vertaler | Jan Willem Schulte Nordholt |
Bijbelplaats | Psalm 45 Hooglied Matteüs 2:1-12 Johannes 6:31-35 Johannes 15:1-8 2 Petrus 1:19 Openbaring 1:8 Openbaring 2:17 Openbaring 2:28 Openbaring 21:6 Openbaring 22:13 Openbaring 22:16 |
Metrisch | 8-8-7-8-8-7-2-2-4-4-4-8 |
Muziek | |
Componist | Philipp Nicolai |
Melodie | Wie schön leuchtet der Morgenstern |
Solmisatie | 1-5-3-1-5-6-6-5 |
Gebruik | |
Kerkelijk jaar | Epifanie Voleinding |
Liturgie | Maaltijd van de Heer |
Liedbundels | |
Liedboek 2013 518 | |
Liedboek voor de kerken Gezang 157 | |
Zingt Jubilate 236 |
Hoe helder staat de morgenster is een vertaling van het lied met tekst en muziek van Philipp Nicolai (1556-1608) Wie schön leuchtet der Morgenstern. De vertaling is van Jan Willem Schulte Nordholt.
Inhoud
Opname beluisteren
- Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor (www.liedboekzettingen.nl)
- <html5media height="50" width="200">http://liedboekzettingen.nl/wp-content/uploads/2014/10/nlb-518-t.mp3</html5media>
Tekst
De tekst heeft een bijzondere metrische opbouw. Door de afwisseling van enkel korte regels met langere ontstaat een beeld: wanneer de tekst gecentreerd wordt gezet, is een kelk zichtbaar. Symbool van de Avondmaalsbeker.
De tekst van strofe 1:
Hoe helder staat de morgenster,
en straalt mij tegen van zo ver,
de luister van mijn leven.
Komt tot mij, zoon van David, kom,
mijn Koning en mijn Bruidegom,
mijn hart wil ik U geven.
Lieflijk,
vriendlijk,
schoon en heerlijk,
zo begeerlijk,
mild in 't geven,
stralend, vorstelijk verheven.
Inhoud
Het lied wordt getypeerd als een mystiek bruidslied. Het beeld achter dit hele lied (en ook achter dat andere lied van hem: Wachet auf, ruft uns die Stimme is dat van de geestelijke bruiloft. Het is een liefdesverklaring van de bruid aan de bruidegom. De bruid is de ziel van de gelovige, de bruidegom is Christus.
Het koraal bestaat uit zeven versen:
- Wie Schön Leuchtet Der Morgenstern
- Ei Mein Perle, Du Werte Kron
- Geuß Sehr Tief In Mein Herz Hinein
- Von Gott Kömmt Mir Ein Freudenschein
- Herr Gott Vater, Mein Starker Held
- Zwingt Die Saiten In Cythara
- Wie Bin Ich Doch So Herzlich Froh
Muziek
Muziekuitgaven
- Vierstemmige zetting, c.f. in tenor door Henk Lemckert (www.liedboekzettingen.nl).
- Koorbewerking door Michael Praetorius.
- <videoflash>b3SDY3ngKfU|300|150</videoflash>
- De bladmuziek hiervan is te vinden op Choralwiki.
- Een orgelbewerking van het koraal door Dietrich Buxtehude, BuxWV 223:
- <videoflash>x_dK08Moxrs|300|150</videoflash>
- Twee orgelbewerkingen van dit koraal van Johann Sebastian Bach, respectievelijk BWV 739 en BWV 763.
- Een orgelbewerking van het koraal door Johann Pachelbel
- Een voorspel voor dit koraal door Niels Gade
Zie Wie schön leuchtet der Morgenstern (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.
Hymnologische informatie
In Colours of Grace is de Duitse, Deense en Zweedse tekst opgenomen.
Culturele informatie
Het koraal is door andere componisten gebruikt in hun composities, zoals bijvoorbeeld:
- Een cantate van Johann Sebastian Bach, zie Wie schön leuchtet der Morgenstern (BWV 1)
- Twee orgelbewerkingen van Johann Sebastian Bach, respectievelijk BWV 739 en BWV 763
- Een orgelbewerking van Dietrich Buxtehude (1637-1707), "Wie schön leuchtet der Morgenstern" (BuxWV 223)
- Een orgelbewerking van Johann Pachelbel.
Literatuur
Toelichtingen:
- Ignace de Sutter: De Dienst van het Lied, blz.94
- Organist & Eredienst, jan.1996, blz.265 (Mieke Breij/Klaas Tjitte de Jong)
- Pieter Endedijk: Opstapcurcus voor kerkorganisten deel 2, blz.51
- Organist & Eredienst, dec.1997, blz.245 (Wim Pendrecht/Wim Kloppenburg)
- Liederkunde zum Evangelischen Gesangbuch 4-42 (Joachim Stalmann)
- Geistliches Wunderhorn, blz.146 (Hermann Kurze)
- Arie Eikelboom, Hymnologie V, blz.176-190
Externe links
- Artikel over het lied van Dick Wursten.
- Informatie op Hymnary.org (Engels).
- Artikel over het lied op Wikipedia (Duits).