Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Komt, verwondert u hier, mensen: verschil tussen versies
k (→Opname beluisteren) |
k (→Hymnologische informatie) |
||
(17 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 10: | Regel 10: | ||
|vertaler3=Cor Waringa | |vertaler3=Cor Waringa | ||
|vertaler3-v=Fr | |vertaler3-v=Fr | ||
− | |herkomst tekst1=Emmerik 1645 | + | |herkomst tekst1=Verscheyden Kers-liedekens, Emmerik 1645 |
|metrisch1=8-7-8-7-8-7-8-7-8-7 | |metrisch1=8-7-8-7-8-7-8-7-8-7 | ||
|Bijbel1-boek=Lucas | |Bijbel1-boek=Lucas | ||
Regel 20: | Regel 20: | ||
|Bijbel2-begin=9 | |Bijbel2-begin=9 | ||
|melodie1=Komt, verwondert u hier, mensen | |melodie1=Komt, verwondert u hier, mensen | ||
− | |herkomst melodie1= | + | |herkomst melodie1=De Coussemakers Chants populaires des Flamands de France 1856 |
|solmisatie1=5-6-5-5-1-2-5-3-2 | |solmisatie1=5-6-5-5-1-2-5-3-2 | ||
− | |Kerkelijk jaar=Kerstnacht; Kerstmorgen | + | |Kerkelijk jaar=Kerstnacht; Kerstmorgen |
|LB=478 | |LB=478 | ||
|LvdK Gez=139 | |LvdK Gez=139 | ||
Regel 29: | Regel 29: | ||
|OKG=585 | |OKG=585 | ||
|JdH=552 | |JdH=552 | ||
− | |Liedbundels={{Ld lb|Gezangboek voor de Evangelische Broedergemeente|95}}{{Ld lb|Gezangboek der Evangelisch-Lutherse Kerk|17}}{{Ld lb|Hervormde Bundel 1938|15}}{{Ld lb|Lieteboek 2013|478}}{{Ld lb|Liederen van het Leger des Heils|464}}{{Ld lb|Lieteboek foar de tsjerken|139}}{{Ld lb|Op Toonhoogte|74}}{{Ld lb|119 Gezangen|18}} | + | |Liedbundels={{Ld lb|Gezangboek voor de Evangelische Broedergemeente|95}}{{Ld lb|Gezangboek der Evangelisch-Lutherse Kerk|17}}{{Ld lb|Hervormde Bundel 1938|15}}{{Ld lb|Lieteboek 2013|478}}{{Ld lb|Liederen van het Leger des Heils|464}}{{Ld lb|Lieteboek foar de tsjerken|139}}{{Ld lb|Op Toonhoogte|74}}{{Ld lb|119 Gezangen|18}}{{Ld lb|Liederen voor de Gemeentezang|167}}{{Ld lb|Liedbundel met Bijbellezingen|282}}{{Ld lb|Geestelijke Liederenschat 1935|133}} |
}} | }} | ||
'''Komt, verwondert u hier, mensen''' is een oud kerstlied. | '''Komt, verwondert u hier, mensen''' is een oud kerstlied. | ||
Regel 36: | Regel 36: | ||
* Samenzang vanuit de Columnakerk te Groningen (met tekst), organist Egbert Minnema: | * Samenzang vanuit de Columnakerk te Groningen (met tekst), organist Egbert Minnema: | ||
: {{youtube|X_vdJ5gmRss}} | : {{youtube|X_vdJ5gmRss}} | ||
+ | |||
+ | * [[Henk Lemckert]] op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in sopraan ([https://www.liedboekzettingen.nl/category/liedboek-2013/478 liedboekzettingen.nl]) | ||
+ | : {{Audio|Nlb_478_sopraan.mp3}} | ||
+ | |||
+ | * Ensemble Sonus Vita o.l.v. [[Anjo de Haan]]; [[Jan Harryvan]], orgel (strofen 1, 2, 4) op https://www.liedboekcompendium.nl/lied/478-komt-verwondert-u-hier-mensen-4_4_6 | ||
==Tekst== | ==Tekst== | ||
Regel 62: | Regel 67: | ||
3. Die de hemel heeft geschapen | 3. Die de hemel heeft geschapen | ||
en versiert het firmament, | en versiert het firmament, | ||
− | moet hier in een | + | moet hier in een kribbe slapen, |
wordt in hooi en stro gewend. | wordt in hooi en stro gewend. | ||
Die de schone serafijnen | Die de schone serafijnen | ||
Regel 83: | Regel 88: | ||
===Ontstaan=== | ===Ontstaan=== | ||
− | Het lied is een Nederlands (katholiek) Kerstlied uit de 17e eeuw. De melodie stamt waarschijnlijk uit de 18e eeuw en werd in de 19e eeuw door E. De Coussemaker opgetekend in Frans Vlaanderen (E. De Coussemaker, Chants populaires des Flamands de France, Gent 1856, blz. 3-5). Het Oud-Katholiek Gezangboek vermeldt als bron: 'Verscheyden Kers-liedekens, Emmerik 1645', het Compendium bij het Liedboek voor de Kerken houdt het op de bundel 'Blijden-wegh tot Bethleem, Antwerpen 1645' | + | Het lied is een Nederlands (katholiek) Kerstlied uit de 17e eeuw. De melodie stamt waarschijnlijk uit de 18e eeuw en werd in de 19e eeuw door E. De Coussemaker opgetekend in Frans Vlaanderen (E. De Coussemaker, Chants populaires des Flamands de France, Gent 1856, blz. 3-5). Het Oud-Katholiek Gezangboek vermeldt als bron: 'Verscheyden Kers-liedekens, Emmerik 1645', het Compendium bij het Liedboek voor de Kerken houdt het op de bundel 'Blijden-wegh tot Bethleem, Antwerpen 1645'. |
− | |||
==Muziek== | ==Muziek== | ||
Regel 92: | Regel 96: | ||
==Hymnologische informatie== | ==Hymnologische informatie== | ||
* In de meeste liedbundels, maar o.a. in het [[Liedboek voor de kerken]] en in [[Op Toonhoogte 2015]] is strofe 3 niet opgenomen. | * In de meeste liedbundels, maar o.a. in het [[Liedboek voor de kerken]] en in [[Op Toonhoogte 2015]] is strofe 3 niet opgenomen. | ||
+ | * Het lied is pas vanaf de 28e uitgave (1991) opgenomen in de [[Zangbundel Joh. de Heer]], overgenomen uit de [[Hervormde Bundel 1938]]. | ||
* [[Gerben Brouwer]] en [[Bernard Smilde]] maakten de Friese vertaling: '''Kom en sjoch it wûnder, minsken''' | * [[Gerben Brouwer]] en [[Bernard Smilde]] maakten de Friese vertaling: '''Kom en sjoch it wûnder, minsken''' | ||
+ | * Bij een uitgave van dit lied in de bundel [https://www.dbnl.org/tekst/_bli007blij01_01/_bli007blij01_01_0021.php#_bli007blij01_0021 Blijden-wegh tot Bethleem voor de Christelycke Jonckheit] uit 1645 staat als melodie vermeld: ‘[https://www.dbnl.org/tekst/_pri008prie01_01/_pri008prie01_01_0037.php#_pri008prie01_0035 Ecce tandem sempiternus sempiterni genitus]’. 'Komt verwondert u hier mensen' lijkt een bewerking en verdere doordenking van met name de laatste twee strofes van dit lied. | ||
+ | * De [[Geestelijke Liederenschat 1935]] geeft als voetnoot onder lied 133,134 en 135 enkele oudere vertalingen van dit lied weer. | ||
+ | |||
+ | ==Literatuur== | ||
+ | Toelichting: | ||
+ | * Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/478-komt-verwondert-u-hier-mensen-4_4_6 | ||
==Externe links== | ==Externe links== | ||
* Artikel van Coen Wessel op zijn [http://www.coenwessel.nl/Komt%20verwondert%20u%20hier%20mensen.html blog]. | * Artikel van Coen Wessel op zijn [http://www.coenwessel.nl/Komt%20verwondert%20u%20hier%20mensen.html blog]. | ||
* Vindplaatsen van het lied in oude bronnen: [http://www.liederenbank.nl/resultaatlijst.php?zoek=4813&actie=melodienorm&sorteer=jaar&lan=nl Liederenbank.nl] | * Vindplaatsen van het lied in oude bronnen: [http://www.liederenbank.nl/resultaatlijst.php?zoek=4813&actie=melodienorm&sorteer=jaar&lan=nl Liederenbank.nl] |
Huidige versie van 23 mrt 2024 om 21:55
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Komt, verwondert u hier, mensen | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Taal | Nederlands |
Land | Nederland |
Tekst | |
Vertaler | Gerben Brouwer (Fr) Bernard Smilde (Fr) Cor Waringa (Fr) |
Bijbelplaats | Lucas 2:6-20 2 Korintiërs 8:9 |
Herkomst | Verscheyden Kers-liedekens, Emmerik 1645 |
Metrisch | 8-7-8-7-8-7-8-7-8-7 |
Muziek | |
Melodie | Komt, verwondert u hier, mensen |
Herkomst | De Coussemakers Chants populaires des Flamands de France 1856 |
Solmisatie | 5-6-5-5-1-2-5-3-2 |
Gebruik | |
Kerkelijk jaar | Kerstnacht Kerstmorgen |
Liedbundels | |
Liedboek 2013 478 | |
Liedboek voor de kerken Gezang 139 | |
Op Toonhoogte 2015 90 | |
Weerklank 131 | |
Oud-Katholiek Gezangboek 585 | |
Zangbundel Joh. de Heer 552 | |
Gezangboek EBG 95 | |
Gezangboek der ELK 17 | |
Hervormde Bundel 1938 15 | |
Lieteboek 2013 478 | |
Liederen van het Leger des Heils 464 | |
Lieteboek foar de tsjerken 139 | |
Op Toonhoogte 74 | |
119 Gezangen 18 | |
Liederen voor de Gemeentezang 167 | |
Liedbundel met Bijbellezingen 282 | |
Geestelijke Liederenschat 1935 133 |
Komt, verwondert u hier, mensen is een oud kerstlied.
Inhoud
Opname beluisteren
- Samenzang vanuit de Columnakerk te Groningen (met tekst), organist Egbert Minnema:
- Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in sopraan (liedboekzettingen.nl)
- Ensemble Sonus Vita o.l.v. Anjo de Haan; Jan Harryvan, orgel (strofen 1, 2, 4) op https://www.liedboekcompendium.nl/lied/478-komt-verwondert-u-hier-mensen-4_4_6
Tekst
1. Komt, verwondert u hier, mensen,
ziet, hoe dat u God bemint,
ziet vervuld der zielen wensen,
ziet dit nieuwgeboren kind !
Ziet, die 't woord is, zonder spreken,
ziet, die vorst is, zonder pracht,
ziet, die 't al is, in gebreken,
ziet, die 't licht is, in de nacht,
ziet, die 't goed is, dat zo zoet is,
wordt verstoten, wordt veracht.
2. Ziet, hoe dat men met Hem handelt,
hoe men Hem in doeken bindt,
die met zijne godheid wandelt
op de vleugels van de wind.
Ziet, hoe ligt Hij hier in lijden
zonder teken van verstand,
die de hemel moet verblijden,
die de kroon der wijsheid spant.
Ziet, hoe tere is de Here,
die 't al draagt in zijne hand.
3. Die de hemel heeft geschapen
en versiert het firmament,
moet hier in een kribbe slapen,
wordt in hooi en stro gewend.
Die de schone serafijnen
altijd heeft tot zijn gebod,
heeft de beesten als de zijnen,
laat zich steken in dit kot,
in de doeken, in de hoeken
van dit huisken zonder slot.
4. O Heer Jesu, God en mense,
die aanvaard hebt deze staat,
geef mij, wat ik door U wense,
geef mij door uw kindsheid raad.
Sterk mij door uw tere handen,
maak mij door uw kleinheid groot,
maak mij vrij door uwe banden,
maak mij rijk door uwe nood,
maak mij blijde door uw lijden,
maak mij levend door uw dood!
Ontstaan
Het lied is een Nederlands (katholiek) Kerstlied uit de 17e eeuw. De melodie stamt waarschijnlijk uit de 18e eeuw en werd in de 19e eeuw door E. De Coussemaker opgetekend in Frans Vlaanderen (E. De Coussemaker, Chants populaires des Flamands de France, Gent 1856, blz. 3-5). Het Oud-Katholiek Gezangboek vermeldt als bron: 'Verscheyden Kers-liedekens, Emmerik 1645', het Compendium bij het Liedboek voor de Kerken houdt het op de bundel 'Blijden-wegh tot Bethleem, Antwerpen 1645'.
Muziek
Muziekuitgaven
Zie Komt, verwondert u hier, mensen (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.
Hymnologische informatie
- In de meeste liedbundels, maar o.a. in het Liedboek voor de kerken en in Op Toonhoogte 2015 is strofe 3 niet opgenomen.
- Het lied is pas vanaf de 28e uitgave (1991) opgenomen in de Zangbundel Joh. de Heer, overgenomen uit de Hervormde Bundel 1938.
- Gerben Brouwer en Bernard Smilde maakten de Friese vertaling: Kom en sjoch it wûnder, minsken
- Bij een uitgave van dit lied in de bundel Blijden-wegh tot Bethleem voor de Christelycke Jonckheit uit 1645 staat als melodie vermeld: ‘Ecce tandem sempiternus sempiterni genitus’. 'Komt verwondert u hier mensen' lijkt een bewerking en verdere doordenking van met name de laatste twee strofes van dit lied.
- De Geestelijke Liederenschat 1935 geeft als voetnoot onder lied 133,134 en 135 enkele oudere vertalingen van dit lied weer.
Literatuur
Toelichting:
- Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/478-komt-verwondert-u-hier-mensen-4_4_6
Externe links
- Artikel van Coen Wessel op zijn blog.
- Vindplaatsen van het lied in oude bronnen: Liederenbank.nl