De eerste dag der week

Titel

De eerste dag der week

Oorspronkelijke taal en titel

De eerste dag der week

Een oorspronkelijk Nederlands lied op de melodie van een oud paaslied Hoe groot de vrugten zijn of (in de Engelse traditie) This joyful Easter-tide.

Liedbundels

Dit lied is opgenomen in de volgende liedbundels:
Liedboek (2013)	604
Zingend Geloven	3:16
Lied van de Week	maart 1986

Tekst

De tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet worden weergegeven.

Inhoud

De tekst van dit paaslied wil met name de gevolgen van het Paasfeest voor ons aangeven: steeds in de laatste twee zinnen van iedere strofe wordt aangegeven, wat er met ons gebeurt nu Christus is verrezen: wij zien het levenslicht, wij vieren onze doop, wij leven uit de dood. Onze wedergeboorte, de doop, het avondmaal, onze opstanding worden zo ook alle getekend als paasgebeurtenissen. Strofe 1 verwijst naar Genesis 1: de chaos kan zijn gang niet meer gaan, aan alle kanten is leven aan het volle licht gebracht. Strofe 2 heeft als decor het zondvloedverhaal uit Genesis 7, 8 en 9; het water als symbool van de dood, waar doorheen getrokken wordt, zoals bij de doop. Noach's ark en duif krijgen in dit couplet en heel eigen, andere functie. De tweede en derde regel van strofe 3 gebruiken een tekst uit Jesaja 1: 18 om het avondmaal te kleuren als maaltijd van verzoening. 'Al waren uw zonden als scharlaken, zij zullen wit worden als sneeuw; al waren zij rood als karmozijn, zij zullen worden als witte wol'. Dit lied kenmerkt zich door prachtige taal en visuele beeldspraak. Er valt veel te zien! Zoals bijvoorbeeld 'de hemel staat vol zonnen'. Ook heeft Joke Ribbers niet geaarzeld om bijna vergeten bijbelse woorden als baaierd (de chaos uit Genesis 1:1) en karmozijn (net als scharlaken de naam van een rode verfstof) een plaats te geven. Zo'n keuze geeft niet de gemakkelijkste toegang, maar kan literair en theologisch van grote waarde zijn. (Bron: documentatieblad van Lied van de Week, maart 1986).

Opmerkelijk: in de publicatie van dit lied in 1986 staat in het derde couplet: 'Het graf, de moederschoot / MAG niet het einde wezen'. In Liedboek 2013 is dit veranderd in 'Het graf, de moederschoot / ZAL niet het einde wezen'.

Dichter

Joke Ribbers (J.C. Ribbers, 1933). Geboren te Nijmegen. Schrijft gedichten en liederen. Publiceerde onder andere in Zingend Geloven, Eva's lied, Liedboek voor de kinderen en Bij hoog en bij laag.

Muziek

De melodie is ontleend aan 'De liefde voortghebracht' dat in Camphuysens Stichtelyke Rijmen voorkomt als 'Hoe groot de vrugten zijn'(1647). De Amsterdamse musicus Butler zag in 1652 de wenselijkheid ervan om het 'verrezen' van vijf uitroepen terug te brengen tot vier. Met het bekend worden van dit lied in Engeland ging ook de melodie-notatie een eigen leven leiden. In 'Lied van de week' (1986) is de melodie in G weergegeven; dat is aan de hoge kant, al is er maar één 'hoge g' in de melodie aanwezig. In de toelichting schrijft Cor Brandenburg: 'Laat de gemeente haar 'hoogste noot' op Pasen maar eens zingen!'. Evenwel in Liedboek 2013 zijn enkele mutaties aangebracht bij de regeleinden (rusten opgevuld) en is het lied afgedrukt in F.

Liturgisch gebruik

Pasen. Paasnacht. Paasmorgen.