Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Die vroeg zijn aangeworven: verschil tussen versies
(→top) |
|||
(7 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox lied | {{Infobox lied | ||
− | |||
|beginregel=Die vroeg zijn aangeworven | |beginregel=Die vroeg zijn aangeworven | ||
|titel=Van het werk in de wijngaard | |titel=Van het werk in de wijngaard | ||
− | |vorm=Strofelied; | + | |vorm=Strofelied; |
|taal=Nederlands | |taal=Nederlands | ||
|land=Nederland | |land=Nederland | ||
|jaartal=1963 | |jaartal=1963 | ||
|dichter1=Willem Barnard | |dichter1=Willem Barnard | ||
− | |metrisch1=7-6-7-6-7-6-7-6 | + | |metrisch1=7-6-7-6-7-6-7-6 |
|Bijbel1-boek=Matteüs | |Bijbel1-boek=Matteüs | ||
|Bijbel1-hfdst=20 | |Bijbel1-hfdst=20 | ||
|Bijbel1-begin=1 | |Bijbel1-begin=1 | ||
− | |Bijbel1-einde= | + | |Bijbel1-einde=16 |
|componist1=Herman Strategier | |componist1=Herman Strategier | ||
|componist1-v=a | |componist1-v=a | ||
|componist2=Johann Crüger | |componist2=Johann Crüger | ||
|componist2-v=c | |componist2-v=c | ||
− | | | + | |componist3=Intermonasteriële Werkgroep voor Liturgie |
− | | | + | |componist3-v=d |
|melodie2=Gij zijt in glans verschenen | |melodie2=Gij zijt in glans verschenen | ||
|melodie2-v=a | |melodie2-v=a | ||
|melodie3=Wie soll ich dich empfangen | |melodie3=Wie soll ich dich empfangen | ||
|melodie3-v=c | |melodie3-v=c | ||
+ | |melodie4=Dieweil ich auferstehe | ||
+ | |melodie4-v=b | ||
+ | |herkomst melodie1=Freylinghausen 1704 | ||
+ | |herkomst melodie1-v=b | ||
|solmisatie1=5-5-6-3-4-5-6-5 | |solmisatie1=5-5-6-3-4-5-6-5 | ||
|solmisatie1-v=a | |solmisatie1-v=a | ||
|solmisatie2=5-1-1-2-3-4-3-3 | |solmisatie2=5-1-1-2-3-4-3-3 | ||
|solmisatie2-v=b | |solmisatie2-v=b | ||
− | |Kerkelijk jaar=Veertigdagentijd; | + | |solmisatie3=1-3-4-5-5-4-3 |
− | |Trefwoord=Septuagesima; | + | |solmisatie3-v=c |
+ | |solmisatie4=5-6-6-5-6-4-3-2 | ||
+ | |solmisatie4-v=d | ||
+ | |Kerkelijk jaar=Veertigdagentijd; | ||
+ | |Trefwoord=Septuagesima; | ||
|ZJ=312 (c) | |ZJ=312 (c) | ||
+ | |Liedbundels={{Ld lb|Als daar muziek voor is|71 (b)}}{{Ld lb|Zingend Geloven|1-5 (a)}}{{Ld lb|De tale Kanaäns|19}}{{Ld lb|Verzamelde Liederen|2}}{{Ld lb|Abdijboek|140 (d)}}{{Ld lb|Laus Deo|1056 (c)}}{{Ld lb|Adem van het jaar|71 (b)}}{{Ld lb|Aan de hand van Moses|17 (b)}}{{Ld lb|In wind en vuur|I-10a (a), 10b (d); II-10 (c)}} | ||
}} | }} | ||
− | '''Die vroeg zijn aangeworven''' is een lied van [[Willem Barnard]], oorspronkelijk geschreven | + | '''Die vroeg zijn aangeworven''' is een lied van [[Willem Barnard]], oorspronkelijk geschreven op een melodie uit het Gesangbuch Freylinghausen, 1704. Voor [[Zingend Geloven]] is gebruik gemaakt van een bestaande melodie van [[Herman Strategier]]: [[Gij zijt in glans verschenen (melodie)]], maar er zijn ook andere melodieën gepubliceerd op deze tekst. |
==Tekst== | ==Tekst== | ||
− | |||
In zeven strofen wordt het evangelieverhaal uit Mattheus 20 van de arbeiders in de wijngaard op de voet gevolgd. Zo spreekt het lied in strofe 1 van 'Die vroeg zijn aangeworven' en in strofe 2 van 'De vroegen zijn de vroeden' en die zijn herkenbaar als de arbeiders, die 'des morgens vroeg' werden ingehuurd (vers 1,2 uit het evangelieverhaal). Dit zijn 'de pioniers vanouds' (strofe 2 en 3). De werkers van het derde, het zesde, negende en elfde uur worden telkens in het tweede deel van alle zeven strofen genoemd: 'Die later zijn gekomen'. Zij worden in hun verscheidenheid tegenover de 'vroegen' gepreciseerd neergezet. De pioniers, de vroegen zijn 'de vromen' (strofe 1), 'de daders' (strofe 2), 'de vaders' (strofe 3 en 7), 'de slaven' (strofe 5) en 'die sloven' (strofe 6), tegenover de laatkomers, die achtereenvolgens als 'de dromers' (strofe 2), 'de zonen' (c.q. 'zoon) in strofe 3 en 7, 'de slomen' (strofe 5) en als 'die slapen' (strofe 6) worden aangeduid. | In zeven strofen wordt het evangelieverhaal uit Mattheus 20 van de arbeiders in de wijngaard op de voet gevolgd. Zo spreekt het lied in strofe 1 van 'Die vroeg zijn aangeworven' en in strofe 2 van 'De vroegen zijn de vroeden' en die zijn herkenbaar als de arbeiders, die 'des morgens vroeg' werden ingehuurd (vers 1,2 uit het evangelieverhaal). Dit zijn 'de pioniers vanouds' (strofe 2 en 3). De werkers van het derde, het zesde, negende en elfde uur worden telkens in het tweede deel van alle zeven strofen genoemd: 'Die later zijn gekomen'. Zij worden in hun verscheidenheid tegenover de 'vroegen' gepreciseerd neergezet. De pioniers, de vroegen zijn 'de vromen' (strofe 1), 'de daders' (strofe 2), 'de vaders' (strofe 3 en 7), 'de slaven' (strofe 5) en 'die sloven' (strofe 6), tegenover de laatkomers, die achtereenvolgens als 'de dromers' (strofe 2), 'de zonen' (c.q. 'zoon) in strofe 3 en 7, 'de slomen' (strofe 5) en als 'die slapen' (strofe 6) worden aangeduid. | ||
(Toelichting geparafraseerd overgenomen uit: Documentatieblad bij Zingend Geloven, I-5.) | (Toelichting geparafraseerd overgenomen uit: Documentatieblad bij Zingend Geloven, I-5.) | ||
− | + | ===Inhoud=== | |
+ | De beginregels van de strofen luiden: | ||
+ | # Die vroeg zijn aangeworven | ||
+ | # De vroegen zijn de vroeden | ||
+ | # De werkers van het elfde | ||
+ | # Wat is er niet verdragen? | ||
+ | # De dag is haast gestorven | ||
+ | # Wij hebben lang gezwegen | ||
+ | # De alleroudste vader | ||
==Muziek== | ==Muziek== | ||
===[[Herman Strategier]]=== | ===[[Herman Strategier]]=== | ||
Regel 43: | Regel 58: | ||
===[[Gesangbuch Freylinghausen, 1704]]=== | ===[[Gesangbuch Freylinghausen, 1704]]=== | ||
− | Zowel in | + | Zowel in [[De tale Kanaäns]] als in De [[Adem van het jaar]] is de liedtekst opgenomen in vierregelige strofen; het lied telt dan 14 strofen. Dan komt wel heel mooi tot uitdrukking dat elke even strofe begint met de zinsnede 'Die later zijn gekomen', en biedt zo een gemakkelijk inkijkje in de verhaallijn. Barnard noteert hierbij: 'liefst in beurtzang tussen kantorij en gemeente'. |
===[[Johann Crüger]]=== | ===[[Johann Crüger]]=== | ||
De dichter geeft voor de uitvoering van zijn lied de voorkeur aan Johann Crügers' melodie 'Wie soll ich dich empfangen'. | De dichter geeft voor de uitvoering van zijn lied de voorkeur aan Johann Crügers' melodie 'Wie soll ich dich empfangen'. | ||
+ | ==Hymnologische informatie== | ||
+ | * Waar in [[De tale Kanaäns]] aan het eind van elke even strofe nog staat 'een evenredig deel' is dat in [[Verzamelde Liederen]] gewijzigd, resp. tot 'gelijk te zijn bedeeld', 'allen eenzelfde deel' of 'ieder een zelfde deel'. | ||
+ | |||
+ | ==Literatuur== | ||
+ | * I.de Sutter: De Dienst van het Lied, blz.147 | ||
+ | * Organist & Eredienst, jan.1999, blz.4 (W.Pendrecht/W.Kloppenburg) | ||
+ | * Documentatieblad bij Zingend Geloven, I-5 | ||
+ | * In wind en vuur - II, p. 207-209 |
Huidige versie van 22 apr 2023 om 15:40
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Die vroeg zijn aangeworven Van het werk in de wijngaard | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Taal | Nederlands |
Land | Nederland |
Periode | 1963 |
Tekst | |
Dichter | Willem Barnard |
Bijbelplaats | Matteüs 20:1-16 |
Metrisch | 7-6-7-6-7-6-7-6 |
Muziek | |
Componist | Herman Strategier (a) Johann Crüger (c) Intermonasteriële Werkgroep voor Liturgie (d) |
Melodie | Gij zijt in glans verschenen (a) Wie soll ich dich empfangen (c) Dieweil ich auferstehe (b) |
Herkomst | Freylinghausen 1704 (b) |
Solmisatie | 5-5-6-3-4-5-6-5 (a) 5-1-1-2-3-4-3-3 (b) 1-3-4-5-5-4-3 (c) 5-6-6-5-6-4-3-2 (d) |
Gebruik | |
Kerkelijk jaar | Veertigdagentijd |
Trefwoord | Septuagesima |
Liedbundels | |
Zingt Jubilate 312 (c) | |
Als daar muziek voor is 71 (b) | |
Zingend Geloven 1-5 (a) | |
De tale Kanaäns 19 | |
Verzamelde Liederen 2 | |
Abdijboek 140 (d) | |
Laus Deo 1056 (c) | |
Adem van het jaar 71 (b) | |
Aan de hand van Moses 17 (b) | |
In wind en vuur I-10a (a), 10b (d); II-10 (c) |
Die vroeg zijn aangeworven is een lied van Willem Barnard, oorspronkelijk geschreven op een melodie uit het Gesangbuch Freylinghausen, 1704. Voor Zingend Geloven is gebruik gemaakt van een bestaande melodie van Herman Strategier: Gij zijt in glans verschenen (melodie), maar er zijn ook andere melodieën gepubliceerd op deze tekst.
Tekst
In zeven strofen wordt het evangelieverhaal uit Mattheus 20 van de arbeiders in de wijngaard op de voet gevolgd. Zo spreekt het lied in strofe 1 van 'Die vroeg zijn aangeworven' en in strofe 2 van 'De vroegen zijn de vroeden' en die zijn herkenbaar als de arbeiders, die 'des morgens vroeg' werden ingehuurd (vers 1,2 uit het evangelieverhaal). Dit zijn 'de pioniers vanouds' (strofe 2 en 3). De werkers van het derde, het zesde, negende en elfde uur worden telkens in het tweede deel van alle zeven strofen genoemd: 'Die later zijn gekomen'. Zij worden in hun verscheidenheid tegenover de 'vroegen' gepreciseerd neergezet. De pioniers, de vroegen zijn 'de vromen' (strofe 1), 'de daders' (strofe 2), 'de vaders' (strofe 3 en 7), 'de slaven' (strofe 5) en 'die sloven' (strofe 6), tegenover de laatkomers, die achtereenvolgens als 'de dromers' (strofe 2), 'de zonen' (c.q. 'zoon) in strofe 3 en 7, 'de slomen' (strofe 5) en als 'die slapen' (strofe 6) worden aangeduid. (Toelichting geparafraseerd overgenomen uit: Documentatieblad bij Zingend Geloven, I-5.)
Inhoud
De beginregels van de strofen luiden:
- Die vroeg zijn aangeworven
- De vroegen zijn de vroeden
- De werkers van het elfde
- Wat is er niet verdragen?
- De dag is haast gestorven
- Wij hebben lang gezwegen
- De alleroudste vader
Muziek
Herman Strategier
In de toonsoort van F grote terts straalt de wijs in eenvoud: in de vormanalyse is dat a b a b / c d a b. Alleen al hierin ging Strategier minder ver, door het (uitvoeriger) rijmschema dat Barnard hanteerde, niet te volgen. De tweede vershelft verlaat de hoofdtoonsoort en gaat naar de mineur-parallel d kleine terts. De omvang van de melodie is een sext (e (ééngestreept) - d (tweegestreept). Met deze simpele middelen weet Strategier een indrukwekkende sfeer vast te leggen. De eenvoud van de melodie schuilt ook in het ritme, dat uit enkele kwartnoten is opgebouwd. De langere noten aan het eind van de regelparen zijn alleen ter afsluiting. Enige afwijkende ritmen vormen de versieringen, de melisma's, in de oneven regels.
Gesangbuch Freylinghausen, 1704
Zowel in De tale Kanaäns als in De Adem van het jaar is de liedtekst opgenomen in vierregelige strofen; het lied telt dan 14 strofen. Dan komt wel heel mooi tot uitdrukking dat elke even strofe begint met de zinsnede 'Die later zijn gekomen', en biedt zo een gemakkelijk inkijkje in de verhaallijn. Barnard noteert hierbij: 'liefst in beurtzang tussen kantorij en gemeente'.
Johann Crüger
De dichter geeft voor de uitvoering van zijn lied de voorkeur aan Johann Crügers' melodie 'Wie soll ich dich empfangen'.
Hymnologische informatie
- Waar in De tale Kanaäns aan het eind van elke even strofe nog staat 'een evenredig deel' is dat in Verzamelde Liederen gewijzigd, resp. tot 'gelijk te zijn bedeeld', 'allen eenzelfde deel' of 'ieder een zelfde deel'.
Literatuur
- I.de Sutter: De Dienst van het Lied, blz.147
- Organist & Eredienst, jan.1999, blz.4 (W.Pendrecht/W.Kloppenburg)
- Documentatieblad bij Zingend Geloven, I-5
- In wind en vuur - II, p. 207-209