Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Goede Vrijdag
Goede Vrijdag is de vrijdag voor Pasen in de Goede Week. Goede Vrijdag is de tweede dag van het Triduum sacrum dat verder bestaat uit Witte Donderdag en Stille Zaterdag die tijdens de Paaswake overgaat in het feest van Pasen.
Op Goede Vrijdag herdenken christenen de kruisiging en dood van Jezus op de heuvel Golgotha nabij de stad Jeruzalem. Jezus stierf volgens de Bijbel door de kruisdood, nadat hij door de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus op aandrang van het Sanhedrin, de Joodse hoge raad, hiertoe was veroordeeld.
Inhoud
Bijbelse bronnen
De gebeurtenissen staan beschreven in de vier Evangeliën:
- Mattheüs 27:1-61 (NBV)
- Marcus 15:1-47 (NBV)
- Lucas 22:66–23:56 (NBV)
- Johannes 18:28–19:42 (NBV)
Heel vroeg in de morgen komen de hogepriesters, oudsten en het hele Sanhedrin bij elkaar. Besloten wordt om Jezus ter dood te brengen. Hij wordt geboeid en naar de stadhouder Pilatus gebracht. Die weet zich niet goed raad met de situatie, bedenkt dan dat Jezus oorspronkelijk uit Galilea komt en daardoor onder het recht van Herodes valt. Deze blijkt in de stad te zijn, waarop Jezus naar Herodes gestuurd wordt. Herodes drijft de spot met Jezus; hij geeft hem een mantel en stuurt hem als een "nepkoning" terug naar Pilatus. Deze probeert Jezus vrij te laten, door het volk te laten kiezen tussen een moordenaar en Jezus. Het volk heeft echter liever de moordenaar vrij. Pilatus laat Jezus geselen. Romeinse soldaten nemen hem mee naar de binnenplaats van het gerechtsgebouw, zetten een doornenkroon op zijn hoofd en doen hem een purperen mantel om. Ze lachen hem uit en slaan hem op zijn hoofd. Pilatus laat hierop Jezus aan het volk zien, maar het wordt niet voldoende geacht; "kruisig hem". Uiteindelijk geeft Pilatus toe aan de wens van het volk en 'wast zijn handen in onschuld'.
Tussen acht en negen uur 's ochtends wordt Jezus gekruisigd, tussen twee moordenaars. Drie uur later wordt het donker op heel de aarde, tot drie uur 's middags (Mat. 27:45). Dan sterft Jezus. De aarde schudt, het voorhangsel in de tempel scheurt van boven naar beneden en enkele doden staan op.
Tegen de avond gaat Jozef van Arimathea naar Pilatus en vraagt toestemming om Jezus te begraven. Hij wordt in een graf gelegd, dicht bij Golgotha.
Betekenis
De betekenis van de dood van Jezus en van Goede Vrijdag ligt in het offer dat Jezus volgens de evangeliën heeft gebracht (Marcus 10:45). Zijn dood wordt in het Nieuwe Testament gezien als een offer (Hebreeën 10:4-10). De offers in het Oude Testament moeten gezien worden als een voorafschaduwing van of vooruitzien naar de dood van Jezus. De geofferde dieren (vooral de lammeren) wezen er al op dat voor betaling van de schuld bloed nodig is. Johannes de Doper heeft Jezus aangewezen als het Lam van God (Johannes 1:29). Door zijn dood heeft Jezus de schuld van de zonde betaald. Daardoor heeft Jezus ook de satan overwonnen. Christenen herdenken daarom op Goede Vrijdag de verlossing van de zonde en de overwinning op de satan.
Hoewel dus het lijden en sterven van Jezus centraal staat, spreekt de Kerk toch van 'Goede' Vrijdag, om erop te wijzen dat Jezus zichzelf opgeofferd heeft ter verzoening van de zonden. Andere bronnen noemen echter dat een verbastering van "Gods vrijdag" heeft geleid tot de naam zoals wij hem nu kennen. Taaladviesdienst: Goede Vrijdag
Liederen
- 'Tis midnight; and on Olive's brow
- 't Is volbracht! Zo klonk aan 't kruishout
- Aan des Heren kruis te denken
- Aan uw stam, o Kruis
- Aanbidt het kruis des Heren
- Aanschouw het Lam van God ( Veenstra)
- Aanschouw, aanschouw het Lam van God
- Aanschouwt dit kostbaar kruis
- Abel was een herder
- Ach Hoofd, bebloed, vol wonden
- Ach mens, wat zijn je tranen waar
- Alle denkbare en ondenkbare levende zielen
- Allerhoogste God, heilig en glorierijk
- Als de Gekruisigde kijkt Hij mij aan
- Als de graankorrel
- Als ik in gedachten sta
- Als ik lees in de Bijbel
- Als ik mijn ogen sluit en denk aan Golgotha
- Als ik zal moeten sterven
- Calvary
- Christus aan het kruis verheven
- Christus die ons vrijheid bracht
- Christus, de gestalte van God
- Christus, die ons vrijheid bracht
- Christus, in wie enig kwaad
- Consummatum Est
- Crucem tuam adoramus Domine
- Daar gaat een Lam de wereld door
- Dag zo bitter en zo goed
- Dat mij de viering van uw lijden
- De Heer heeft meer om u te geven
- De Heiland houdt zijn dood in eigen handen
- De Moeder stond door smart bevangen
- De Vader die de Zoon een beker reikt
- De Zoon van God moest sterven aan het kruis
- De geur van mirre hangt
- De koningsstandaard komt in zicht
- De koningsvaandels trekken uit
- De krachten die mij naar het leven stonden
- De wereld schuift de schuld op mij
- De winter haast vergangen
- Des Konings vanen rukken voort
- Des konings vaandels gaan vooraan
- Die Hem ooit in zijn armen droeg
- Die de dood was ingegaan
- Die ons regeert als koning van ons leven
- Die onze nood is ingegaan
- Die rechtens God gelijk
- Diep buigt Hij zich
- Dit is het kruis
- Door God en door mensen verlaten
- Door een blik op het kruis
- Door wat voor grote eenzaamheden
- Doordat U, Heer, gevangen werd
- Een mens, geboren uit een vrouw
- Eens was de hemel vervuld van Zijn glorie
- Er is een heuvel, ver van hier
- Er kraait geen haan, er kraait geen haan
- Er was Eén, Die gewillig Zijn leven eens gaf
- Erken mijn naam en noem mij
- Eén ding is mijn allerdiepst begeren
- Gedenken wij hoe Christus leed
- Geef, Heer dat het uw engel is
- Gethsémane, die nacht moest eenmaal komen
- Gij die geroepen hebt 'licht'
- Gij gaf uzelf verloren
- Gij wordt voor mij gekruisigd, Heer
- Gij zijt op aarde neergedaald
- Glorie zij U, Christus, U leed onze nood
- God van ons leven, open ons hart
- God, herschep mijn hart
- God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten
- Golgotha! Golgotha!
- Gouden harpen ruisen
- Heer Jezus, Man van smart
- Heer, die mijn heil, mijn helper zijt
- Heer, hoe is uw knecht gaan vrezen
- Heilig aanschijn van het Lam
- Herodes en Pilatus
- Het godd'lijk Lam gaat heen en draagt
- Het is volbracht
- Het is volbracht, herinner u
- Het lastdier van de vrede draagt mijn Heer
- Hier is Hij, de mens, de Zoon van God
- Hier zwijgt het hoge denken
- Hij ging de weg zo eenzaam
- Hij is een man van smarten
- Hij kwam bij ons, heel gewoon
- Hoe glanst te allen tijde
- Hoe vaak heb ik Hem vurig trouw beloofd
- Hoor de woorden
- Hoor, hoe met leugens en bedrog
- Ik ben het, ik moest boeten
- Ik ben van U weggelopen
- Ik ken jou, Galileeër
- Ik wil mij gaan vertroosten (Brugman)
- Ik wil mij gaan vertroosten (Zijlstra)
- Ik zag Hem hangen aan het kruis
- Ik zing van de heuvel die Golgotha heet
- Ik zwijg bij 't kruis in groot verdriet
- In de Olijvenhof die nacht
- In de mantel van het duister
- In de stilte van de nacht
- In die dagen
- In het kruis zal 'k eeuwig roemen
- In manus tuas, Pater, commendo spiritum meum
- In zijn laatste ogenblik
- Is dat, is dat mijn Koning
- Is zijn ure nu gekomen
- Jesu Christe Miserere Nobis
- Jesus, remember me
- Jezus' kruis, zijn angst en pijn
- Jezus, Middelaar, U verblijdt ons
- Jezus, leven van mijn leven
- Jezus, leven van ons leven
- Jezus, uw verzoenend sterven
- Jij bent de god die mij gegeven is
- Jij mens, kom laat je tranen gaan
- Jij zoekt mij
- Jij, dochter van Jeruzalem
- Kent gij uw goede Herder
- Kom, knielen wij voor Jezus samen
- Koning van hemel, zee en aard'
- Kruis van Christus, hout der schande
- Laat Hem de wegen wijzen
- Laat mij toch bij U blijven
- Laat uw wil ook ons baken zijn
- Lam Gods, dat wij op 't hoogst vereren
- Lam Gods, dat zo onschuldig (Van Leeuwen)
- Lam Gods, gij draagt de zonden
- Lam van God, o Christus (Luthers)
- Lam van God, onschuldig
- Langs de Via Dolorosa
- Laten wij dan nu begraven
- Leer mij, o Heer, uw lijden recht betrachten
- Licht voor de wereld, geeft U zich gevangen
- Liefde zo groot, zo mateloos gegeven
- Maria heeft ontvangen
- Maria keek toe, men hing Jezus zo hoog
- Met de boom des levens
- Met de tranen in haar ogen
- Middelpunt van ons verlangen
- Mijn God, mijn God
- Mijn God, mijn God, waarom verlaat Gij mij
- Mijn God, mijn God, waarom verlaat Gij mij (Hoekstra/Nolles)
- Mijn God, mijn God, waarom verstoot u mij
- Mijn Verlosser hangt aan 't kruis
- Mijn dienstknecht mijn geliefde
- Mijn herder en mijn hoeder
- Mijn lieve Jezus, wat hebt U misdreven?
- Mijn volk, wat heb ik u gedaan
- Mijn volk, wat heb ik u gedaan (Naastepad)
- Mijn volk, wat heb ik u gedaan (Nieuwhof)
- Mijn volk, wat heb ik u misdaan
- Moest ik niet hiervoor boeten
- Naam van Jezus die ten dode
- Naam van Jezus, hoog verheven
- Naast het kruis, met wenend'ogen
- Nacht op de middag als de grote zon
- Nadat zij zongen, God ten lof
- Neem ter harte 't kruis des Heren
- Niets droeg hem meer
- Noem de overtreding mij, die Gij begaan hebt
- Nog maar even weggelopen
- Nu Gij de dood zijt ingegaan
- Nu valt de nacht
- O Christus, door wie 't al bestaat
- O Christus, onze koning
- O Godslam, dat onschuldig
- O Godslam, hoe onschuldig
- O Haupt voll Blut und Wunden
- O Jezu zoet
- O Jezus, Man van Smart
- O Jezus, mijn troost
- O Jozua Messias
- O Lam van God, door God gezonden
- O Lam van God, onschuldig
- O godd'lijk Lam, onschuldig
- O hartepijn, o diep geheim
- O heilig Lam van God
- O hoofd vol bloed en wonden
- O hoofd vol bloed en wonden (Borkent)
- O kostbaar kruis, o wonder Gods
- O lichaam van het Woord
- O liefde die verborgen zijt
- O treurigheid
- O vader, die de namen telt
- O wereld, zie het leven
- O wereld, zie uw leven
- O, liefde Gods, oneindig groot
- Omdat de glorie aan God gelijk te zijn
- Ontsluit, o Heer, voor U ons hart
- Op die heuvel daarginds
- Petrus loochende zijn Heer
- Pilatus heeft het recht
- Pilatus zegt: ik vind geen schuld
- Schoon boven alle schone
- Soms gaat er iets verloren
- Stabat Mater
- Toen Eva eigenzinnig at
- Toen Jezus had gebeden
- Troost me, God, sta me bij
- U hebt voor ons ingestaan
- U komt mij, lieve God
- U vereer ik, U vereer ik
- U, Lam van God, wij loven U
- U, heilig Godslam, loven wij
- U, lam van God, onschuldig
- Uw liefde breken wij steeds stuk
- Vannacht zal het wonder gebeuren
- Verloren hangt mijn Jezus aan een kruis
- Voorop door alle tijden
- Waar is de koning die men in hem zag
- Waar was jij, toen men Hem gekruisigd had?
- Waarom geeft hij zijn leven
- Waarom hebt Gij mij nu verlaten, God
- Waarom hebt U mij verlaten?
- Wanneer ik ooit moet heengaan
- Wat God wil zullen wij altijd
- Wat is anders deze nacht
- Wat is de aanklacht, legt men U ten laste
- Wat mijn God wil, gebeurt altijd
- Were you there, when they crucified my Lord
- Wie hangt er zo deerlijk, geteisterd, geschonden
- Wie heeft U toch geslagen
- Wie heeft U zo geslagen? (Borkent)
- Wie heeft op aard de prediking gehoord
- Wie heeft wat ons verkondigd werd geloofd
- Wie is het, die de wijnpers
- Wie waren uw belagers
- Wie zou dit wonder dan begrijpen moeten
- Wij danken U, voor uw verzoenend lijden
- Zie de Mens!
- Zie de mens die in zijn lijden
- Zie, wij gaan op naar Jeruzalem
- Zing, mijn tong, bezing het teken
- Zingenderwijze wilt uw Heiland prijzen
- Zo kostbaar, Heer
- Zo weerloos bent U, Heer
- Zoon van David, om de slagen
- Zozeer had God de wereld lief
- Zwart was de nacht en kil de grond
Register per liedbundel
Liturgische informatie
Culturele informatie
|